Warzywa powinny stanowić składnik codziennej diety wielu dużych papug. Chętnie jedzą je również niektóre miękkojady, np. turako. Są również cennym dodatkiem pokarmowym dla małych papug i drobnych ziarnojadów, takich jak kanarki czy zeberki.

Naszym ptakom możemy podawać wiele warzyw, które sami zjadamy. Oczywiście to, jakie warzywa podajemy zależy od gatunku ptaka. To, co jedne będą zjadały z apetytem, inne nawet nie dotkną. Najbardziej różnorodny pokarm zjadają papugi wychowane przez człowieka.

Warzywa zielone w diecie dla ptaków

Warzywa zielone są doskonałym pokarmem uzupełniającym dla większości ptaków. Nawet drobne ziarnojady chętnie skubią listek sałaty. Jednak co do podawania sałaty zdania są podzielone. Uważa się bowiem, ze jako szybko rosnąca, sałata bardzo chłonie wszelkie zanieczyszczenia, np. środki owadobójcze, którymi była pryskana.

Warzywa zielona zawierają przede wszystkim bardzo dużo błonnika, który reguluje procesy trawienne. Są również bogatym źródłem żelaza, wapnia, magnezu i potasu, witamin: A, E i D, C, B9 i kwasu foliowego. Rzecz jasna, zawartość poszczególnych składników odżywczych zależy od rodzaju warzywa.
Godna polecenia jest natka pietruszki. Jest skarbnicą składników odżywczych.

Zawiera magnez, żelazo, sód, potas, wapń, miedź, fosfor, fluor, chlor, b-karoten, oraz witaminy: B1, B2, B6 i C. Bogate w składniki odżywcze są również rukola i szpinak. Ten ostatni zawiera jednak dużo szczawianów i dlatego powinien być podawany umiarkowanie.

Warzywa zielone podajemy głównie pod postacią całych liści. Można je też pokroić na mniejsze kawałki, albo posiekać i wymieszać np. z gotowanym jajkiem.

Brokuły w diecie dla ptaków

Brokuły zawierają duże ilości wapnia, potasu i żelaza. Mają więcej witaminy C niż pomarańcza. Są jednym z najcenniejszych warzyw stosowanych w żywieniu ptaków, a przy tym chętnie zjadane przez większość z nich.

Małym gatunkom możemy brokuły drobno posiekać, natomiast dużym papugom najlepiej podawać całe różyczki. Drobno posiekane brokuły mogą stanowić doskonały dodatek do mieszanki jajecznej, którą podajemy wielu ptakom podczas lęgów.

Warzywa bulwiaste w diecie dla ptaków

Warzywami bulwiastymi nazywamy te warzywa, których jadalne są korzenie. Spośród nich najczęściej podajemy ptakom marchew. Zawiera węglowodany, białka, tłuszcze, potas, sód, wapń, fosfor, siarkę, magnez, żelazo i mikroelementy.

Marchew jest przede wszystkim bogatym źródłem prowitaminy A, ale zawiera również witaminę E, B1, B2, B3, B6, kwas foliowy, witaminę C, a ponadto inozytol, kwas jabłkowy oraz pektyny. Przed podaniem małym ptakom, musimy marchew najpierw zetrzeć na drobnej tarce. Dużym papugom możemy pokroić ją na większe kawałki.

Niedocenianym pożywieniem dla ptaków są buraki. A są one skarbnicą witamin i minerałów. Zawierają potas, wapń, żelazo, magnez, mangan, kobalt, witaminy A, C, B1 i kwas foliowy. Są zatem doskonałym dodatkiem pokarmowym dla wielu miękkojadów.

Jedynym problemem jet ich sok, który bardzo brudzi pióra, dlatego lepiej nie podawać ich ptakom, które przygotowujemy do wystawy. Buraczki najlepiej drobno pokroić.

Wiele papug chętnie zjada również inne warzywa bulwiaste, np. gotowane ziemniaki. Zawierają one dużo witaminy C. Ponadto: witaminy A, B1, B2, B3, B6 i PP, potas, magnez, nieco wapnia, żelaza i fosforu. Zawierają również duże ilości skrobi.

Kalarepa w diecie dla ptaków

Kalarepa ma duże wartości smakowe i odżywcze. Zawiera sód, potas, magnez, wapń, mangan, żelazo, miedź, fosfor, chlor, jod, karoteny, witaminy: B1, B2, B6, C; kwasy: nikotynowy, pantotenowy, foliowy, szczawiowy.

Jest chętnie jedzona przez większość papug, zarówno dużych, jak i małych. Przed podaniem kalarepę obieramy i kroimy na odpowiedniej wielkości kawałki.

Papryka, pomidory, ogórki i inne w diecie dla ptaków

Paprykę, pomidory, ogórki, dynie, choć zaliczamy do warzyw, są w rzeczywistości owocami. Powstają bowiem z zapylonych kwiatów, jak jabłka czy śliwki. Są cennym składnikiem diety papug i wielu miękkojadów. Chętnie jedzą je również niektóre drobne ziarnojady.

Spośród tych warzyw najbardziej cenna jest chyba papryka. Szczególnie czerwona. Nawet odmiany ostre. Jest bogatym źródłem karotenów i witaminy C (papryka czerwona) i witaminy E (papryka zielona). Chętnie zjadana jest przez większość ptaków.

Dynia bogata jest w białko, witaminę A, witaminy z grupy B czyli B1, B2, PP i C, zawiera dużo wapnia, żelaza, magnezu i fosforu. Pamiętać należy także o pestkach bogatych w olej zawierających specyficzny fitosterol o nazwie cucurbitasterol, sole mineralne wzbogacone fosforanami, błonnik, jak również niewielkie ilości enzymów, żywic, cukrów oraz związków białkowych.

Ogórki zawierają sód, potas, magnez, wapń, mangan, żelazo, miedź, cynk, fosfor, fluor, chlor, jod, karoten, biotynę, witaminy: B1, B2, B6, B12, C; kwasy: nikotynowy, pantotenowy, foliowy, szczawiowy.

Z kolei pomidory są źródłem sodu, potasu, magnezu, wapnia, manganu, żelaza, kobaltu, miedzi, cynku, fosforu, fluoru, jodu, karotenu, witamin: K, B1, B2, B6, C, PP; kwasów: pantotenowego, foliowego, szczawiowego; biotyny.

Wszystkie te warzywa podajemy pokrojone na odpowiedniej wielkości kawałki. Dla dużych ptaków, np. papug, na większe, dla drobnicy na drobne.

Warzywa strączkowe w diecie dla ptaków

Warzywa strączkowe, czyli groch, fasolę, soczewicę soję lub bób podajemy głównie gołębiom i przedstawicielom drobiu ozdobnego, ale są mogą być cennym dodatkiem do diety innych ptaków. Szczególnie soja jest często stosowana, ze względu na swe duże wartości odżywcze.

Warzywa strączkowe dostarczają aminokwasów, węglowodanów, witamin z grupy B, wapń, fosfor, żelazo, miedź, cynk i jod. Zawierają również duże ilości błonnika

Ze względu na rozmiary, warzywa te podaje się raczej większym ptakom, pod postacią surową lub gotowaną.

Tekst: Jacek P. Narożniak
Zdjęcie: Fotolia.com