Chemiczne wkłady do filtrów akwariowych służą do usuwania z wody szkodliwych lub wręcz trujących związków chemicznych. Najczęściej stosuje się je podczas procesów uzdatniania wody przed wlaniem jej do akwarium, ponieważ przy pomocy tych substratów można zmienić również twardość i pH. W samym akwarium zwykle używamy wkładów chemicznych po to, by pozbyć się pozostałości leków, ewentualnie niektórych produktów przemiany materii. Filtracja chemiczna jest zazwyczaj ostatnim etapem oczyszczania wody.

Chemiczne wkłady do filtrów działają w dwojaki sposób: wiążą niepożądane związki chemiczne lub zatrzymują je na swojej powierzchni. Pierwszy proces nosi nazwę absorpcji, drugi adsorpcji. Do popularnych wkładów chemicznych należą tak zwane jonity oraz węgiel aktywowany.

Jonity

Jonitów używamy głównie w procesie uzdatniania wody, by zmienić jej twardość i pH. W wodzie w rzekach, jeziorach i strumieniach rozpuszczone są różnorodne substancje, związki wapnia, fosforu, magnesu, sodu i wiele innych, które wpływają na dwie najważniejsze cechy: twardość i odczyn. Wody słodkie różnią się pod względem twardości i odczynu, co uzależnione jest od podłoża, przez jaki przypływają.

Wszystkie żyjące w wodzie organizmy, w tym oczywiście ryby, przystosowały się do twardości i pH zbiorników wodnych, które zamieszkują. Niektóre z nich do tego stopnia, że nie są wstanie przeżyć w wodzie o innych właściwościach. Wodę w akwarium powinniśmy zatem tak dostosować, by jak najbardziej odpowiadała jego mieszkańcom.

Do tego służą między innymi właśnie jonity, które wychwytują z wody niepożądane jony (stąd nazwa). Jonity dzielimy na dwie główne grupy: takie, które usuwają aniony i takie, które usuwają kationy.

Węgiel aktywowany

Materiał ten cechuje się wysokimi właściwościami adsorbcyjnymi. Ma zdolność wychwytywania z wody większości szkodliwych substancji. Niestety wychwytuje również związki pożyteczne, więc dłuższe jego stosowanie prowadzi do wyjałowienia wody.

Węgiel aktywowany stosujemy głównie po to, by pozbyć się z wody pozostałości lekarstw, które użyliśmy przy leczeniu ryb. Jeśli substrat ten stosujemy w połączeniu z wkładem torfowym, pamiętajmy, że woda najpierw powinna przepływać przez węgiel a nie przez torf. W przeciwnym razie węgiel wyłapie wszystkie związku, które oddał do wody torf.

Tekst: Jacek P. Narożniak
Zdjęcie: Fotolia.com