Inwazja świerzbowców u wypielęgnowanego domowego pupila może wydawać się pozornie mało prawdopodobna. Świerzb uchodzi wszak wyłącznie za chorobę psiaków bezdomnych i zaniedbanych. Niestety, w rzeczywistości na atak pasożytów narażone są prawie wszystkie zwierzaki. Czy w takim razie istnieją skuteczne metody ochrony przed świerzbowcem? Po czym poznać, że nasz czworonożny pupil padł ofiarą niewielkiego pajęczaka?

Pasożyty u psa

Co powoduje świerzb u psów?

Świerzb to choroba pasożytnicza skóry, z która zmagają się zarówno ludzie, jak i domowe czworonogi. Za inwazję odpowiedzialne są roztocza. W przypadku psiaków głównym winowajcą jest świerzbowiec drążący (Sarcoptes scabiei). Zdarza się jednak, że czworonogi są atakowane przez świerzbowce uszne (Otodectes cynotis). Świerzbowiec drążący, mimo małych rozmiarów (0,3-0,4 mm), należy to jednych z najbardziej uciążliwych pasożytów. Pajęczak drąży bowiem korytarze w warstwie rogowej naskórka. Do kopulacji dochodzi natomiast już na powierzchni skóry żywiciela. Po zapłodnieniu samice tworzą w skórze tunele, w których następnie składają jaja. Podczas całego życia samic korytarze są stopniowo wydłużane. Larwy świerzbowców wypełzają na powierzchnię skóry i wnikają do torebek włosowych. Świerzbowce odżywiają się złuszczonym naskórkiem i płynem tkankowym. Rozwój pasożytów trwa około 2-3 tygodnie. Nieco inaczej przebiega inwazja świerzbowców usznych, która dotyka szczególnie młode psiaki. Pajęczaki te nie wnikają w głąb skóry, lecz żyją jedynie na jej powierzchni – przede wszystkim w kanale słuchowy zewnętrznym oraz na małżowinie usznej. Świerzbowce uszne, podobnie jak drążące, odżywiają się złuszczonym naskórkiem.

Świerzb jest chorobą bardzo zaraźliwą. Inwazja może rozpocząć się dość niepozornie – od przypadkowego spotkania naszego pupila z zarażonym czworonogiem. Choroba szerzy się bowiem głównie drogą kontaktową. Właśnie dlatego pasożyty często atakują psiaki przebywające w schroniskach lub pochodzące z dużych hodowli. Warto jednak pamiętać, że właściwie wszędzie tam, gdzie psiaki przebywają w dużych skupiskach (np. hotelach), istnieje podwyższone ryzyko ataku świerzbowców. Dodatkowo czasami nie jest wcale konieczny bezpośredni kontakt – nasz zwierzak może zarazić się pasożytami również na skutek zetknięcia się z akcesoriami należącymi do chorego czworonoga. Niestety, świerzbowiec drążący przenosi się także na ludzi.

Jakie są objawy świerzbu u psa?

Świerzbowce potrafią skutecznie uprzykrzyć życie czworonogom. Pajęczaki wywołują u psiaków dokuczliwy świąd, który skłania zwierzaki do intensywnego drapania. Wskutek oddziaływania świerzbowców, jak i działań samych psów, dochodzi do mechanicznych uszkodzeń skóry. Początkowo na skórze czworonogów, zwłaszcza w okolicach kończyn, brzucha, klatki piersiowej i na głowie, można zauważyć zaczerwienienia, grudki i strupy. Z czasem pojawiają się również wyłysienia i otarcia. Inwazji świerzbowców często towarzyszą wtórne stany zapalne, wywołane przez bakterie. W przypadku świerzbowców usznych zapalenie zewnętrznego przewodu słuchowego może być jednym z najbardziej widocznych objawów ataku pasożytów. O obecności pajęczaków w uszach świadczyć może ponadto ciemnobrązowa, obfita wydzielina o nieprzyjemnych zapachu. Jeśli w porę nie podejmie się odpowiedniego leczenia, świerzbowce mogą rozprzestrzenić się po całym ciele czworonoga. W skrajnych sytuacjach bywają przyczyną silnego niepokoju, a nawet znacznego osłabienia.

Jak leczyć świerzb u psa?

Diagnostyka świerzbu może nastręczać pewnych trudności. Aby potwierdzić inwazję świerzbowca drążącego, pobiera się zeskrobiny ze skóry. Niekiedy diagnoza jest stawiana na podstawie charakterystycznych symptomów i pozytywnej reakcji na podjęte leczenie. W przypadku świerzbowca usznego wykorzystuje się natomiast wymaz z ucha lub badanie otoskopowe. Leczenie świerzbu u psa jest dość kłopotliwe, a często także długotrwałe. W zależności od intensywności inwazji i ewentualnych powikłań w postaci wtórych infekcji w terapii wykorzystuje się różne środki. Podstawą są specyfiki roztoczobójcze, ale pomocne mogą okazać się również glikokortykosteroidy (redukują świąd) oraz antybiotyki (zwalczają bakterie odpowiedzialne za stan zapalny). Czworonogom, cierpiącym z powodu świerzbu usznego, zazwyczaj aplikuje się krople do kanału słuchowego. Czasami wykorzystuje się też maści lub preparaty spot-on.

Bardzo ważną rolę w leczeniu świerzbu u psa odgrywają odpowiednie zabiegi pielęgnacyjne. Z reguły niezbędne jest skrócenie psiej sierści oraz zastosowanie szamponu dermatologicznego, który zmniejszy świąd i złagodzi stan zapalny. Jeśli świerzbowce zaatakowały uszy czworonoga, trzeba zadbać o skrupulatne oczyszczanie ich z wydzieliny. Konieczne jest ponadto wyeliminowanie pasożytów ze środowiska, w którym przebywa nasz ulubieniec. Powinniśmy więc odkażać lub wymienić na nowe akcesoria zwierzaka. Po zakończeniu kuracji warto wzmocnić okrywę włosową pupila. Dobrze zatem sięgnąć po szampony i odżywki regenerujące oraz po suplementy z witaminami A, E, B7 (biotyną), cynkiem, selenem i miedzią. Dobroczynny wpływ na szatę zwierzaka mogą mieć też preparaty z wielonienasyconymi kwasami tłuszczowymi.

↓ PRZECIWŚWIĄDOWE SZAMPONY DLA PSA ↓ 

Profilaktyka świerzbu u psów

Choć nie da się całkowicie zlikwidować niebezpieczeństwa inwazji świerzbowców u psa, zawsze warto podjąć odpowiednie działania profilaktyczne. Przede wszystkim należy w miarę możliwości ograniczyć spotkania pupila z bezdomnymi czworonogami. Bacznie obserwujmy więc podopiecznego podczas każdego spaceru i nie pozwalajmy, by na teren naszego podwórka dostał się jakiś wałęsający się psiak. Przed świerzbem mogą zabezpieczyć naszego pupila preparaty przeciwpasożytnicze zawierające substancje roztoczobójcze. Z powodzeniem może zastosować zatem popularne środki spot-on, w których składzie znajduje się np. fipronil (poczytaj więcej na temat preparatów przeciwasożytniczych dla psa KLIK).

↓ PREPARATY PRZECIWPASOŻYTNICZE DLA PSA ↓

Zdjęcie: Fotolia.pl