Żucie to jedno z ulubionych zajęć uszatych podopiecznych. Pałaszowanie twardych przekąsek nie tylko dostarcza królikom mnóstwa radości, ale również wspomaga pielęgnację uzębienia. Jakie przekąski podawać kicającym pupilom, by ich zęby zawsze były w nienagannym stanie? Jak dbać o zęby królików?

ziola-dla-krolika

Czym wyróżniają się zęby królików?

Nietypowe uzębienie to charakterystyczna cecha królików. To właśnie ono stanowi jedną z kluczowych różnic w budowie anatomicznej między gryzoniami, a zajęczakami. W odróżnieniu od myszy czy szczurów uszate zwierzaki mają nie jedną, lecz dwie pary siekaczy w szczęce. Uzębienie królików składa się z 28 zębów, a dokładnie z 6 siekaczy, 10 przedtrzonowców i 12 trzonowców. Wśród zębów brakuje kłów. U młodych zwierzaków występuje uzębienie mleczne, które ulega całkowitej wymianie do 4-5 tygodnia życia. Naturalny kolor zębów królików to biały.

Zęby królików są hypselodontyczne – nie mają korzeni. Umożliwia to ich stały wzrost przez całe życie uszatych zwierzaków. U królików rosną nie tylko siekacze, ale również zęby trzonowe. Tempo wzrostu jest różne dla poszczególnych zębów. Najszybciej rosną siekacze – tygodniowo ich długość wzrasta o około 2-3 mm.

U uszatych zwierzaków widoczna jest znacząca dysproporcja między wielkością łuków zębowych – górny jest znacznie grubszy. W związku z tym króliki wypracowały specjalny sposób żucia. Siekacze służą im jedynie do chwytania i rozcinania kęsów pokarmu. Podczas przeżuwania uszate zwierzaki wykorzystują natomiast tylko zęby trzonowe. W trakcie rozdrabniania pokarmu żuchwa zwierzaków porusza się na boki, a kęsy pokarmu są przerzucane z jednej strony na drugą. Dzięki temu pożywienie jest dokładnie rozcierane, a zęby ulegają ścieraniu.

Jak rozpoznać problemy stomatologiczne u królika?

Problemy stomatologiczne u królików najczęściej związane są z wadami zgryzu, które mogą mieć charakter wrodzony (genetyczny) lub nabyty (poinfekcyjny, pourazowy). Wady zgryzu u zwierzaków przyczyniają się do nierównomiernego ścierania się zębów, a w konsekwencji – do ich przerostu. Ostre krawędzie nieprawidłowo startych zębów mogą powodować zranienia w obrębie jamy ustnej, na których podłożu dochodzi do infekcji i stanów zapalnych. U uszatych zwierzaków czasami pojawiają się także ropnie. Innym problemem dotykającym króliki jest osłabienie zębów i zaburzenie ich wzrostu związane z niewłaściwą mineralizacją szkliwa.

Najważniejszym sygnałem kłopotów z zębami u królika są trudności w jedzeniu. Zwierzak nie może prawidłowo chwytać i rozcierać pożywienia, a w czasie pałaszowania posiłków odczuwa ból. Może przez to stracić apetyt lub zacząć preferować jedzenie wyłącznie miękkich pokarmów. Konsekwencją tego są zaburzenia trawienne i utrata wagi. U królików z problemami stomatologicznym nierzadko można również zaobserwować m.in. ślinotok, łzawienie oczu, zgrzytanie zębami, przebarwienia szkliwa. Jeśli zauważymy tego typu symptomy u naszego podopiecznego, powinniśmy jak najszybciej skonsultować się z weterynarzem. Zaniedbania w pielęgnacji uzębienia mogą prowadzić do niedożywienia i poważnych chorób ogólnoustrojowych, dlatego tak ważne jest, aby regularnie dbać o zęby królika.

↓ ZIOŁA DLA KRÓLIKA ↓

Jak prawidłowo dbać o zęby królika?

Zęby zajęczaków, dla zachowania optymalnej długości, wymagają regularnego ścierania. Aby wspomóc pielęgnację uzębienia uszatych podopiecznych, należy zapewnić im przekąski i akcesoria skłaniające do intensywnego, długiego żucia – ułatwiające mechaniczne ścieranie zębów. W naturze uszate zwierzaki ścierają zęby przede wszystkim w czasie jedzenia włóknistego pokarmu – traw, ziół, warzyw, pędów, kory i korzonków roślin. W warunkach domowych funkcję przekąsek dentystycznych spełniają pokarmy zasobne w celulozę i ligninę. Zwierzowi należy zapewnić stały dostęp do świeżego siana (poczytaj więcej o tym, jakie siano wybrać dla królika KLIK»). Jego udział w diecie powinien wynieść 70-80%. Królikowi warto także regularnie serwować gałązki drzew owocowych, zieleninę i naturalne przekąski dentystyczne (np. topinambur). Do menu zwierzaka można dodatkowo włączyć karmę ze specjalną formułą dentystyczną. Dzięki odpowiedniej strukturze i twardości ułatwia ona ścieranie zębów w trakcie jedzenia.

↓ SIANO DLA KRÓLIKÓW ↓

Jak jeszcze możemy dbać o zęby królika? W klatce uszatego podopiecznego warto umieścić także akcesoria do żucia i rozdrabniania. Dobrze sprawdzą się m.in. sizalowe gryzaki, jadalne domki czy kartonowe pudełka. Aby zachęcić uszatego ulubieńca do gryzienia zabawek, można stworzyć z nich kryjówki lub karmniki interaktywne.

↓ JADALNE ZABAWKI DLA KRÓLIKÓW ↓

Problemy z zębami u królików mogą wynikać nie tylko z niewłaściwej pielęgnacji, ale także z niedoboru minerałów (zwłaszcza wapnia) i witamin (witamina D3). Witamina D3 jest syntezowana przez organizm zwierzaków pod wpływem światła słonecznego. Aby wspomóc jej wytwarzanie, warto w lecie umożliwić podopiecznemu wypoczynek na świeżym powietrzu. W przypadku niedoborów wapnia pomogą rośliny bogate w ten pierwiastek (brokuły, szpinak, mięta, rzeżucha, jarmuż) lub specjalne suplementy mineralno-witaminowe.

W profilaktyce stomatologicznej u królików niezwykle istotne są regularne kontrole. Stan siekaczy warto sprawdzać u pupila raz w tygodniu. Gruntowną kontrolę uzębienia w gabinecie weterynaryjnym u zdrowego zwierzaka powinniśmy wykonać przynajmniej co 6 miesięcy. Jeśli nasz ulubieniec ma wadę zgryzu, konieczne mogą być nawet comiesięczne przeglądy dentystyczne połączone z przycinaniem przerośniętych zębów.

↓ GAŁĄZKI I KORZENIE DLA KRÓLIKÓW ↓

Zdjęcie: © Olga Barbakadze — stock.adobe.com