BARF to jeden z najpopularniejszych modeli żywienia domowych czworonogów. Polega on na podawaniu psu wyłącznie naturalnych i surowych składników, takich jak mięso czy podroby. Jak dieta BARF dla psa sprawdza się w praktyce? Na czym dokładnie polega taki model żywienia i jak przestawić na niego pupila? Odpowiadamy na wszystkie te pytania!

Czym jest BARF? Główne założenia diety BARF dla psa.

Tajemniczo brzmiący termin BARF to skrót od angielskiego wyrażenia Biologically Appropriate Raw Food, wprowadzonego przez australijskiego lekarza weterynarii Iana Billinghursta. W wolnym tłumaczeniu może oznaczać to biologicznie odpowiednie surowe jedzenie lub biologicznie dopasowaną surową dietę. Skrót ten można rozwinąć też w inny sposób – bones and raw food, co oznacza kości i surowe jedzenie.

Opracowana przez Billinghursta filozofa żywienia BARF zakłada, że psy powinny jeść przede wszystkim produkty naturalne i nieprzetworzone, a więc jak najbardziej zbliżone do tego, czym żywili się ich przodkowie. Model ten opiera się więc głównie na sposobie żywienia wilków oraz innych dzikich psowatych. Głównym składnikiem diety dla psa powinny być produkty pochodzenia zwierzęcego, podane na surowo, bez żadnej obróbki cieplnej. Zgodnie z założeniami diety tym, co powinien jeść pies, są:

• surowe mięso z kośćmi i chrząstkami (w tym również mięso ryb),
• surowe podroby,
• jajka i produkty mleczne,
• warzywa,
• owoce.

W diecie BARF ogranicza się wszelkie węglowodany. To oznacza, że posiłki psa zgodne z założeniami tej metody nie powinny zawierać makaronu, kaszy ani ryżu. Ważnym elementem diety będą jednak suplementy, których zadaniem będzie uzupełnienie jadłospisu pupila o ważne dla zdrowia witaminy i minerały, głównie witaminy z grupy B, wapń oraz żelazo.

↓ Witaminy dla psów ↓

Czy BARF dla psa to dobry sposób żywienia?

Dieta BARF, podobnie jak każda inna metoda żywienia czworonogów, ma zarówno swoich zagorzałych zwolenników, jak i przeciwników. Opiekunowie, którzy stosują tę metodę, przekonują o jej licznych korzyściach:

• psy karmione w ten sposób otrzymują więcej mikro i makroelementów z surowego mięsa,
• odpowiednie surowe jedzenie wpływa pozytywnie na stan psich zębów, sierści i wzorku, a także pracę układu pokarmowego psa,
• surowy pokarm mięsny zapewnia lepszą strawność i przyswajalność składników odżywczych,
• posiłki nie zawierają wypełniaczy ani substancji konserwujących, będących częstą przyczyną alergii u psów,
• jadłospis można dopasować do potrzeb konkretnego czworonoga, uwzględniając jego wiek, tryb życia, stan zdrowia oraz tolerancję na poszczególne składniki odżywcze,
• opiekun zachowuje pełną kontrolę nad jakością tego, co trafia do miski pupila – jego dieta jest więc wolna od barwników, polepszaczy smaku, konserwantów i nadmiaru węglowodanów.

Przeciwnicy diety BARF wskazują na konieczność posiadania ogromnej bazy wiedzy z zakresu potrzeb psa i jego właściwego żywienia. Właściciele psów, którzy chcieliby karmić psa surowym mięsem muszą znać zapotrzebowanie pupila na poszczególne substancje odżywcze i wiedzieć, jak skomponować dla niego pełnowartościowe, odżywcze posiłki. Niewłaściwe zbilansowanie posiłków może skutkować niedoborami pokarmowymi i poważnie odbić się na zdrowiu zwierzęcia. Dużo lepszym rozwiązaniem, zwłaszcza dla początkujących psiarzy, będzie dobrej jakości karma dla psa, zawierająca wszelkie niezbędne substancje odżywcze we właściwych proporcjach.

Surowe mięso, warzywa i owoce - czym żywić psa na diecie BARF?

Podstawowymi elementami diety BARF są:

Surowe mięso dla psa

Nieprzetworzone mięso to główny składnik jadłospisu opartego na założeniach BARF. W diecie psa powinno znaleźć się przynajmniej 5 różnych rodzajów mięs, ale im więcej ich będzie, tym bardziej odżywcza stanie się jego dieta. Karmienie psa wyłącznie jednym gatunkiem mięsa przez dłuższy czas może doprowadzić do niedoboru albo nadmiaru pewnych substancji w organizmie zwierzęcia.

Warto pamiętać, że mięso w stanie surowym może być źródłem wielu niebezpiecznych patogenów, takich jak bakterie, wirusy i grzyby. Dlatego dla swojego psa należy wybierać wyłącznie mięso z pewnych źródeł, spełniające normy do spożycia przez ludzi. Przed podaniem psu trzeba je także przemrozić, aby niska temperatura mogła zabić większość patogenów.

Mięsem odpowiednim dla psa będzie, między innymi indyk, kaczka, gęś oraz kurczak, a ponadto również mięso wołowe, cielęcina, jagnięcina i królik. Podając je psu, nie odcinamy tłuszczu ani nie obieramy go ze skóry. Elementy te będą doskonałym źródłem tłuszczu zwierzęcego, a wraz z nim nienasyconych kwasów tłuszczowych oraz witaminy A, D, E oraz K.

Podroby dla psa

Na diecie BARF pies może jeść również podroby, takie jak serca, żołądki, nerki, płuca i wątroby. Mogą pochodzić one ze wszystkich dostępnych na rynku rodzajów mięs, poza mięsem dzika. Podroby dostarczą psu wielu cennych wartości odżywczych, między innymi witaminę A oraz D.

Surowe kości dla psa

Kości są źródłem wapnia, niezbędnego do budowy zdrowych kości i stawów. Z ich ilością w diecie psa nie należy jednak przesadzać. Podając je w zbyt dużych ilościach, możemy narazić zwierzaka na różnorakie problemy trawienne, na przykład zatwardzenie. Uważać trzeba również z wielkością podawanych kości. Te małe mogą spowodować zadławienie, a te większe zaszkodzić zębom czworonoga.

Psom w żadnym wypadku nie należy serwować drobiowych kości gotowanych, które pękają na małe drobne odłamki. Takie odłamki mogą utkwić w przewodzie pokarmowym psa, wbijając się w przełyk lub jelito!

Surowe ryby

Ważnym składnikiem diety BARF będą także ryby. Zawierają one duże ilości lekkostrawnego białka, a ponadto nienasycone kwasy tłuszczone omega-3 i omega-6. Ryby będą także źródłem witaminy D3 oraz ważnych dla zdrowia minerałów, takich jak jod, selen czy fosfor.

Zboża w psiej diecie

Dieta BARF zakłada prawie całkowite wyeliminowanie zbóż z żywienia psa. Zgodnie z filozofią tej metody dzicy przodkowie psa nie jedli pszenicy, kukurydzy ani soi, więc i dzisiejsze czworonogi nie powinny ich jeść. A jednak psy współczesne stały się względnymi mięsożercami, lepiej przystosowanymi do trawienia produktów pochodzenia roślinnego. Dlatego niektóre odmiany metody BARF dopuszczają niewielki dodatek zbóż, jako źródła skrobi oraz błonnika, regulującego pracę jelit i całego przewodu trawiennego. Trzeba jednak pamiętać, że zboża takie jak pszenica mogą powodować alergie pokarmowe, więc wiele zależy tu od potrzeb konkretnego psa.

Warzywa i owoce w diecie BARF

Choć zboża nie są obowiązkowym składnikiem żywienia BARF, to z pewnością można uznać za takie surowe warzywa i owoce. Psom można serwować rozdrobnioną marchew, korzeń buraka, seler, pietruszkę, dynię, a także bataty i cukinię. Spośród owoców najlepsze będą jabłka, banany, maliny i truskawki oraz borówki. Owoce i warzywa dla psa to źródło witamin wzmacniających odporność, spowalniających procesy starzenia i regulujących różne procesy zachodzące w organizmie.

Jajka i nabiał

Ptasie jaja zawierają mnóstwo łatwo przyswajalnego białka oraz kompleks wielu różnych witamin. Warto serwować je psom na żywieniu metodą BARF, przynajmniej raz w tygodniu, na przykład w formie przekąski pomiędzy posiłkami. Psu można podawać zarówno jajka kurze, jak i kacze, gęsie, przepiórcze, a nawet strusie. Nabiał nie jest naturalnym pokarmem dla psów, ale wielu weterynarzy zaleca serwowanie psom niewielkich ilości jogurtu naturalnego lub twarogu.

Suplementy w żywieniu metodą BARF

Decydując się na karmienie psa metodą BARF musimy pamiętać, że nie jest to dieta, która w stu procentach oddaje dietę wilków czy innych dzikich przodków psów. Zwierzęta te w warunkach naturalnych zjadają ciała swych ofiar w całości, to znaczy razem z zawartością ich żołądków, fragmentami skóry czy chrząstkami. W warunkach domowych nie jesteśmy w stanie odtworzyć takiego jadłospisu, a BARF jest jedynie metodą najbardziej do niego zbliżoną. Dlatego właśnie zwierzak na BARFie powinien otrzymywać różnego rodzaju suplementy i witaminy dla psów. Do tych obowiązkowych należą:

• drożdże piwne, jako źródło witaminy B1 i beta glukanu,
• algi morskie, jako źródło jodu oraz soli mineralnych,
• olej z łososia, jako źródło nienasyconych kwasów tłuszczowych.

Poza tym w zależności od potrzeb zwierzęcia można dodać do jego diety owoce dzikiej róży (witamina C), mączkę ze skorupek jaj (wapno) albo siemię lniane (omega-3). W trosce o zdrowie pupila warto skonsultować suplementację z weterynarzem. Niektóre psy mogą potrzebować pewnych składników ze względu na swój stan zdrowia. Na przykład, mączka z małży nowozelandzkich wspomoże stawy u psów z dysplazją, owoce żurawiny poprawią kondycję zwierzaków z chorobami nerek, a ostropest plamisty wspomoże rekonwalescencję psów z zaburzeniami pracy wątroby.

Jak przestawić psa z tradycyjnego karmienia na dietę BARF?

Na dietę BARF można przestawić prawie każdego psa, nawet jeśli przez wiele lat jadł jedynie suchą karmę. Oczywiście nie należy robić tego z dnia na dzień. Żołądek i organizm psa muszą mieć czas, by przyzwyczaić się do trawienia nowego rodzaju pokarmu. Jeśli wprowadzimy zmiany zbyt szybko, pies może nabawić się wielu przykrych dolegliwości, w tym biegunki albo zaparć.

Przestawianie psa na nową dietę zaczynamy od jednodniowej głodówki, po to, by resztki poprzedniego pokarmu opuściły przewód pokarmowy psa. Przez kolejne 2-3 dni podajemy zwierzęciu żwacze, czyli żołądki wołowe wraz z ich zawartością. Taki posiłek obniży pH w żołądku i odbuduje jego naturalną florę bakteryjną. Dzięki temu organizm zwierzaka poradzi sobie ze strawieniem surowego pokarmu.

Po kilku dniach zaczynamy karmić zwierzaka podrobami, a następnie mięsem. Na początek zdecydujmy się na jeden gatunek mięsa i nie serwujmy psu żadnych kości. Jeśli organizm psa będzie reagował prawidłowo, możemy stopniowo rozszerzać dietę o kolejne rodzaje podrobów i mięsa.

Karma dla psa czy BARF - jak skomponować odpowiedni jadłospis dla psa?

Żywienie psa sposobem BARF nie jest łatwym zadaniem. Metoda ta jest niezwykle czasochłonna i wymaga od opiekuna szczegółowej wiedzy na temat potrzeb żywieniowych psów. Każdy opiekun decydujący się na karmienie zwierzaka wyłącznie surowizną powinien potrafić skomponować posiłki tak, aby pokrywały zapotrzebowanie psa na wszystkie substancje odżywcze. Trzeba będzie dokładnie planować zakupy i zorganizować miejsce na przechowywanie mięsa. Co więcej, ilość jedzenia będzie musiała być drobiazgowo obliczana, z uwzględnieniem kalorii oraz zawartości mikroskładników. Nieumiejętne dobieranie posiłków może wpędzić zwierzę w poważne kłopoty zdrowotne, a nawet stanowić zagrożenie dla życia psa.

Dużo prostszym rozwiązaniem jest żywienie za pomocą gotowych pokarmów dla psów. Warto pamiętać, że założenia diety BARF opracowywano ponad 20 lat temu, kiedy na rynku zoologicznym brakowało dobrej jakości pokarmów dla psów. Dziś wiele się pod tym względem zmieniło. Wiedza z zakresu dietetyki i żywienia psów jest obecnie na bardzo wysokim poziomie, a w sklepach zoologicznych znaleźć można doskonałe specjały, których skład nie pozostawia niczego do życzenia. Duża zawartość mięsa, właściwe zbilansowanie poszczególnych elementów i zdrowe dodatki w postaci warzyw oraz owoców to już norma pośród dobrej jakości karm dla psów.