Wykopaliśmy dół, wyłożyliśmy go folią i napełniliśmy wodą. Dobry początek. Ale co dalej? Nie wystarczy obsadzić oczko roślinami i wpuścić do niego ryby. O nasz prywatny staw trzeba odpowiednio zadbać, w przeciwnym razie przysporzy nam więcej kłopotów niż radości. Jakie akcesoria będą przydatne?

Pompy do oczek wodnych

Pompa to jedno z najważniejszych urządzeń stanowiących wyposażenie oczka wodnego. Bez niej niemożliwe jest działanie filtra, kaskady czy fontanny. Jednym słowem: wprawienie wody w jakikolwiek ruch wymaga użycia pompy. Kupując ją, należy zwrócić uwagę na parametry, inne bowiem urządzenie będzie potrzebne do zasilania filtra, a inne – do fontanny.

W przypadku pompy do filtra kluczowa będzie wydajność, a więc ilość wody, jaka zostanie przepompowana w ciągu godziny. Zwykle zaleca się, aby tak dobierać pompę, żeby w godzinę przepłynęła przez nią połowa wody znajdującej się w zbiorniku. Z kolei podczas zakupu pompy do fontanny czy kaskady trzeba zwrócić uwagę na tzw. wysokość podnoszenia wody. Przyjmuje się, że wartość tego parametru powinna być o ok. 30% większa niż wysokość, na której usytuowana będzie górna część kaskady, bądź niż wysokość strumienia fontanny.

Filtry do oczek wodnych

Filtr jest nieodzownym elementem oczka wodnego. Jest gwarancją, że woda będzie czysta, pozbawiona nie tylko większych zanieczyszczeń, ale również drobnych organizmów, takich jak glony jednokomórkowe. Moc i wydajność filtra musi być dostosowana do wielkości zbiornika, w przeciwnym wypadku oczyszczanie nie będzie efektywne.

Zasadniczo wyróżnia się dwa rodzaje filtrów: grawitacyjne i ciśnieniowe. Filtr grawitacyjny (przelewowy) musi być umieszczony na powierzchni ziemi, powyżej poziomu oczka wodnego. Woda przepływa przez kolejne warstwy filtracyjne z góry w dół, pod wpływem grawitacji. Wlot znajduje się w górnej części urządzenia, wylot – w dolnej. Z kolei filtr ciśnieniowy może zostać wkopany w ziemię, ponieważ przepływ wody odbywa się pod ciśnieniem. W jego przypadku i wlot, i wylot mieści się na górze filtra.

Warto zdecydować się na zakup urządzenia wyposażonego dodatkowo w lampę emitującą promieniowanie UV, które niszczy zanieczyszczające wodę glony i bakterie.

Skimmery

Skimmer, czyli filtr powierzchniowy, to urządzenie, które zasysa otaczającą wodę, zatrzymując w zbiorniku znajdujące się w niej większe zanieczyszczenia (liście, gałęzie, fragmenty roślin i glonów). Może unosić się na wodzie (skimmer pływający) bądź może być stawiany na dnie oczka (skimmer stojący).

Odmulacze do oczka wodnego

Odmulacze do oczek wodnych nie są niezbędnym, ale z pewnością bardzo przydatnym gadżetem. Systematyczne oczyszczanie zbiornika z nagromadzonych na dnie szczątków roślin i zwierząt jest konieczne dla zachowania równowagi biologicznej. Zaniedbania w tym zakresie mogą doprowadzić do rozrostu glonów i obumarcia ryb, jednym słowem – do zaprzepaszczenia całego naszego wysiłku związanego z założeniem oczka.

Najtańsze modele odmulaczy to takie, które nie posiadają własnej pompy. Są one podłączane do kranu, woda przepływająca w wężu wytwarza podciśnienie, dzięki któremu zasysany jest muł. Zassana woda, po oczyszczeniu przez worek filtrujący, powraca do oczka, do którego dolewana jest również woda pochodząca z kranu.

Drugą grupę tworzą urządzenia przypominające odkurzacze stosowane w domu. Wyposażone są w pompę i zbiornik (pojedynczy lub podwójny). Znajdujący się na końcu rury odpływowej worek filtrujący zatrzymuje zanieczyszczenia, a woda może zostać skierowana do kanalizacji bądź z powrotem do oczka. Pompa może być wbudowana w główny moduł urządzenia bądź może być umieszczona na końcówce do odmulania.

Podbieraki

Podbierak to mniejsze bądź większe sito umieszczone na kiju, zwykle teleskopowym, umożliwiającym dotarcie do wszystkich zakamarków oczka wodnego. Podbierak jest przydatny zarówno podczas usuwania ze stawu większych zanieczyszczeń, jak i do wyławiania ryb.

Szczypce i nożyce do pielęgnacji oczka wodnego

Szczypce i nożyce, podobnie jak podbieraki, służą do pielęgnacji oczek wodnych, szczególnie tych średnich i dużych, w przypadku których posługiwanie się zwykłymi nożycami (czy sekatorem) z krótkimi rękojeściami jest utrudnione. Przy użyciu nożyc kontrolować można rosnącą w oczku wodnym i jego otoczeniu roślinność. Z kolei za pomocą szczypiec usuniemy pozostałe w wodzie fragmenty tych roślin, a także zanieczyszczające ją gałęzie czy liście.

Siatka ochronna

Siatka pomoże zabezpieczyć oczko wodne przed liśćmi, gałęziami i innymi zanieczyszczeniami, które nie tylko zmniejszają estetykę stawu, ale również – na skutek rozkładu – mogą zaburzać panującą w nim równowagę biologiczną. Siatka ochroni także ryby przed intruzami, np. kotami.

Sztuczne przeręble

Ryby zamieszkujące oczko wodne nie przetrwają zimy, jeśli nie zadbamy o zapewnienie im stałego dostępu tlenu. A dostęp ten jest znacznie ograniczony, gdy powierzchnię stawu pokrywa warstwa lodu. Nie dość, że nie ma wówczas stałego dopływu tlenu z powietrza, to dodatkowo jego zawartość w wodzie maleje na skutek rozkładu osadzonej na dnie zbiornika materii organicznej. Może dojść do nadmiernego nagromadzenia trującego siarkowodoru i, w efekcie, do śnięcia ryb.

Aby temu zapobiec, konieczny jest zakup sztucznego przerębla. Zwykle ma on postać styropianowego krążka, unoszącego się na powierzchni wody, do którego zamontowana jest pompa, przenosząca ku górze cieplejszą wodę z dna oczka. Wokół przerębla pozostaje wówczas niezamarznięty obszar, który zapewnia prawidłową wymianę gazową w zbiorniku. Do wyboru mamy także przeręble w postaci pływaków z tworzywa sztucznego, wyposażonych w grzałkę, która podnosi temperaturę otaczającej wody. Urządzenia tych dwóch typów, jak zapewniają producenci, skutecznie zapobiegają zamarzaniu powierzchni oczka nawet przy temperaturze -20°C. Niektóre sztucze przeręble posiadają dodatkowo napowietrzający brzęczyk.

Przy cieplejszych zimach wystarczający może okazać się sam styropianowy pierścień z pokrywą. Ważne, aby w pokrywie znalazł się otwór, zapewniający dopływ tlenu. Należy również raz dziennie kontrolować stan wody w przeręblu i – w razie konieczności – kruszyć znajdujący się w nim lód.

Oświetlenie oczka wodnego

Jeśli chcemy cieszyć się widokiem oczka wodnego również po zmroku, warto pomyśleć o oświetleniu. Do wyboru mamy kilka rodzajów lamp. Mogą to być reflektory (najczęściej halogenowe), które rozmieścić można na brzegu zbiornika, a najlepiej – ukryć między roślinami. Niektóre z nich posiadają obudowę imitującą kamień, dzięki czemu nie rzucają się w oczy. Do wyboru mamy również lampy podwodne (halogenowe bądź – częściej – ledowe), zazwyczaj wyposażone w kilka wymiennych filtrów, pozwalających na zmianę barwy światła. Ciekawą propozycją są lampy pływające, np. w postaci kul. Są one doskonałym rozwiązaniem, jeśli zależy nam na stworzeniu nastrojowego klimatu, ale mają też wadę – dawane przez nie światło jest bardzo słabe.

Można zdecydować się także na zwykłe ogrodowe lampki solarne, wbijane w podłoże (oczywiście pod warunkiem, że podłoże otaczające oczko umożliwia ich użycie). W sklepach znajdziemy również świecące dyski (pierścienie) przeznaczone do montowania na pompach fontannowych.

Fogery

Foger (zamgławiacz) do oczka wodnego to gadżet, który – wraz z oświetleniem – stworzy wokół oczka romantyczną aurę. Za pomocą ultradźwięków rozbija on krople wody, a powstała w ten sposób para unosi się nad zbiornikiem. Urządzenie posiada także lampę (zwykle ledową), która efektownie podświetla mgłę.

Fontanny i kaskady

Uroku doda oczku wodnemu również fontanna bądź kaskada. Nie tylko podnoszą one atrakcyjność stawu, ale także napowietrzają wodę, dbając o odpowiedni poziom zawartego w niej tlenu. W sklepie dostępne są gotowe zestawy fontannowe z pompą, zwykle posiadające też własny filtr. Dostępne są też fontanny pływające, szczególnie przydatne w przypadku oczek wodnych o dużej głębokości.

Kaskadę, po której woda będzie spływać do oczka, zbudować można samodzielnie z kamieni. Ale można także posłużyć się gotowymi formami, wykonanymi z tworzywa sztucznego (które też warto nieco zamaskować kamykami i innymi naturalnymi ozdobami).

Zdjęcie: Fotolia