Któż nie wzrusza się na widok małego kociaka. Słodka kuleczka wnosi do naszego domu mnóstwo radości i urozmaica nasze, jakże często bardzo monotonne życie. Ponadto zwiększa naszą wrażliwość i poprawia zdrowie. Już dawno stwierdzono, że głaskanie kota uspokaja jak nic na świecie i obniża ciśnienie. Kociak w domu to jednak nie tylko przyjemność, ale i obowiązek. Zwierzak wymaga troskliwej opieki, a pamiętajmy, że wysiłek włożony w opiekę nad małym kociakiem będzie procentował w jego dorosłym życiu.

Wyprawka dla kociaka

Zanim czworonożny domownik zawita w nasze progi, musimy udać się do sklepu zoologicznego po wyprawkę.

Jest kilka przedmiotów, które będą nam bardzo potrzebne. Przede wszystkim miseczki. Najlepiej trzy sztuki: jedną na wodę, drugą na suchą karmę, trzecią na karmę mokrą. Możemy oczywiście kupić ich więcej, ale trzy to podstawa.

Musimy kupić również transporter. Nawet jeśli nie zamierzamy podróżować po świecie z naszym futrzakiem, transporter będzie nam potrzebny, choćby po to, by mieć w czym zanieść kota do lekarza weterynarii na szczepienia.

Koniecznie musimy również kupić kuwetę, żwirek dla kota i łopatkę do wybierania nieczystości. Z szerokiego asortymentu kuwet, na początek najlepiej wybrać tzw. kuwetę otwartą o niskiej krawędzi. Ze żwirków najlepszy będzie bentonitowy, zbrylający się i o drobnej granulacji. Kuwetę stawiamy w miejscu łatwo dostępnym dla kociaka, ale ustronnym.

Warto zaopatrzyć się również w posłanie dla malucha. Co prawda, koty śpią w najdziwniejszych miejscach i jest im bardzo dobrze, jednak kociak powinien mieć swoje własne legowisko. Przynajmniej jedno, ale nic nie stoi na przeszkodzie, byśmy kupili mu kilka: materacyk na parapet, hamak na kaloryfer i budkę, w której będzie mógł się chować przed światem.

Jeśli nie chcemy, by z naszych foteli i kanap zostały strzępy, wśród kociej wyprawki musi znaleźć się drapak. Najlepsze są te wysokie, zaopatrzone w różne półki, po których kot może skakać i na których może się wylegiwać, obserwując z wysoka innych domowników.

Ważną rzeczą są zabawki. Bierzemy przecież pod swój dach kocie dziecko, które jak wszystkie dzieci lubi się bawić i któremu zabawa potrzebna jest do prawidłowego rozwoju fizycznego i psychicznego.

Niezbędne będą również podstawowe przybory pielęgnacyjne takie, jak szczotka dla kotów i obcinacz do pazurków.

Żywienie kociąt

Najważniejszym elementem kociej wyprawki jest oczywiście jedzenie. Właściwe odżywianie w okresie rozwoju jest niezwykle ważne i rzutuje na wygląd i zdrowie naszego pupila w całym jego późniejszym życiu.

Kiedy kocięta mają miesiąc, zaczynają im się wyrzynać ząbki. Wtedy też zaczynają spożywać stałe pokarmy, ale od matki nie wolno ich odłączać przed upływem dwóch miesięcy życia... Niespełna trzymiesięczne kociaki przeżywają szok - oto matka nie chce już ich karmić.

Desmond Morris, Dlaczego kot mruczy, 1996.

Dieta kociaka powinna przede wszystkim zawierać około 40% białka zwierzęcego oraz około 20% tłuszczu. Białko jest szczególnie ważne, ponieważ służy nie tylko do budowy mięśni malucha, ale jest dla niego głównym źródłem energii. Ponadto dieta musi być bogata w niezbędne minerały, kwasy omega i witaminy. Niezwykle ważne jest, by karma dla kociąt zawierała dużą ilość tauryny. Koci organizm nie wytwarza tego aminokwasu, a ma na niego ogromne zapotrzebowanie.

Bardzo dobrą metodą żywienia maluchów jest podawanie im suchej karmy dla kociąt. Oczywiście jak najlepszej jakości. Taki produkt jest pełnowartościowy i doskonale dostosowany składem do potrzeb rozwijającego się kociego organizmu. Sucha karma z powodzeniem może stanowić podstawę diety, którą uzupełniamy od czasu do czasu karmami mokrymi i mięsem.

Maluchy żywione dobrej jakości suchą karmą nie muszą w zasadzie otrzymywać suplementów diety dla kotów w postaci preparatów witaminowo-mineralnych. Ale możemy podawać im przysmaki dla kotów z dodatkiem witamin, byle niezbyt często. Smakołykiem jest również mleko dla kotów.

Maluchowi warto podać bardzo różnorodny pokarm. Chodzi głównie o to, by nie przyzwyczaił się do jednego rodzaju karmy i jako dorosły kot nie grymasił przy jedzeniu.

Futrzak powinien mieć stały dostęp do miski z suchą karmą. Koty te jedzą wielokrotnie wciągu dnia, jednorazowo zjadając niewielkie porcje – jest to ich naturalny sposób odżywiania, a pełna miska przez cały dzień może im to umożliwić. Ponadto, kociak będzie mógł sam regulować sobie ilość pożywienia, którą potrzebuje.

Wychowanie kociąt

Wielu właścicieli kotów wychodzi z założenia, że zwierząt tych nie da się wychować, więc nawet nie próbuje. To mit - kota można wychować. Tak naprawdę codziennie czegoś naszego kota uczymy, nawet nie świadomie.

Pierwszą umiejętnością, którą musi opanować kocie dziecko jest załatwianie swych potrzeb fizjologicznych do kuwety. Mówimy rzecz jasna o zwierzakach, które żyją z nami pod jednym dachem. W normalnych warunkach kociak uczy się tej sztuki od swojej matki. Trzymiesięczne kocie, a jest to minimalny wiek, w którym można kociaka odłączyć od rodzicielki, już potrafi to robić.

Szeroko pojęte wychowanie kociąt obejmuje nie tylko naukę pewnych pożądanych zachowań, ale również troskę o jego prawidłowy rozwój psychiczny. Mając to na względzie, w pierwszej kolejności powinniśmy zadbać o to, by kocię jak najdłużej przebywało ze swoją matką. Bawiąc się z nią i z rodzeństwem, maluch uczy się podstawowych zachowań społecznych, które potrzebne będą mu w dorosłym życiu i ułatwią nawiązanie właściwych relacji z ludzkim opiekunem. Uczy się na przykład tego, że w zabawie nie wolno drapać i gryźć. Pamiętajmy, by nigdy nie brać do domu kota młodszego niż trzymiesięczny, chyba że jest to jedyny sposób, by uratować mu zdrowie lub życie.

Kociakowi musimy poświęcać bardzo dużo czasu. Tak jak ludzkie dziecko, bardzo tego potrzebuje. Nie chodzi tylko o to, by dużo się z nim bawić, ale również o to, by jak najczęściej brać go na ręce. Zostało naukowo udowodnione, że kocięta, które są często dotykane przez człowieka, lepiej się rozwijają. Poza tym, przyzwyczajają się do ludzkiego dotyku i są bardziej towarzyskie w dorosłym życiu.

Istotnym elementem życia każdego dziecka jest zabawa, która sprzyja rozwojowi fizycznemu i psychicznemu. Kociak potrafi bawić się dosłownie wszystkim: suchym listkiem, sztuczną myszką, kawałkiem gumki, kulką papieru, itd. W sklepach zoologicznych możemy znaleźć już wiele ciekawych zabawek dla kotów, które stymulują ich rozwój psychiczny.

Bezpieczeństwo kociąt

Jak każde dziecko, kociak jest bardzo ciekawy otaczającego świata. Niestety, nie zdaje sobie sprawy, że są rzeczy dla niego niebezpieczne. Naszym obowiązkiem jest zadbać o to, by w domu nic kociakowi nie zagrażało.

W pierwszej kolejności powinniśmy usunąć z mieszkania rośliny, które są dla niego trujące. Zwierzęta te lubią odgryzać listki, bawić się nimi, a nawet zjadać. Kociak nie zdaje sobie przy tym zupełnie sprawy, że mogą być dla niego szkodliwe.

Dużym zagrożeniem dla naszego pupila jest otwarte okno. Liczenie na to, że kot nie wypadnie przez nie, ponieważ ma doskonale wykształcony zmysł równowagi, jest igraniem z losem. Dorosłym kotom zdarza się wypadać z okna, a co dopiero mówić o kociakach, których zmysły nie są jeszcze w pełni rozwinięte.

Niebezpieczne dla kociąt są również: otwarty ogień na kuchence gazowej lub rozgrzana płyta kuchenki elektrycznej, które grożą poparzeniem, ostre przedmioty, o które może się zranić, foliowe torby i sznurki, w które kociak może się zaplątać i udusić.

Pamiętajmy również o tym, że kociaki lubią włazić w każdą dziurą. Łatwo zatem zamknąć je w szafie, szufladzie, walizce, a nawet w pralce.

Zdrowie kociaka

Bardzo ważnym elementem opieki nad kociakiem jest troska o jego zdrowie. Przede wszystkim, mały futrzak, który do nas trafia, powinien mieć już wykonane najważniejsze szczepienia: przeciw kociemu katarowi i kociemu tyfusowi. Nigdy nie kupujmy kociąt nie szczepionych – ryzykujemy nie tylko zdrowiem i życiem naszego czworonożnego przyjaciela, ale i stratą mnóstwa pieniędzy, wydanych na leczenie.

Jeśli trafił do nas kociak nie szczepiony, np. znaleziony na ulicy, musimy sami go zaszczepić. Choroby takie, jak koci katar są śmiertelnie groźne. Leczenie trwa bardzo długo i rzadko kończy się sukcesem. Zwykle chore kocie umiera. Pierwsze szczepienia wykonuje się po skończeniu przez kocię 8 tygodnia życia. Wcześniejsze szczepienia nie mają sensu, ponieważ kociaki mają jeszcze odporność nabytą z mlekiem matki.

Jeśli nasz kot będzie wychodził na dwór, czy w inny sposób kontaktował się ze światem zewnętrznym i innymi zwierzętami, powinniśmy zaszczepić go przeciwko wściekliźnie. Chorobie groźniej również dla ludzi. Z zasady nie szczepi się kociąt poniżej16 tygodnia życia.

Poza szczepieniami, kota powinniśmy także regularnie odrobaczać. Raz lub dwa razy do roku. Najlepiej przed planowanymi szczepieniami, ponieważ pasożyty obecne w kocim organizmie osłabiają działanie szczepionki.

Wizyta u lekarza będzie koniecznie za każdym razem, gdy u naszego kota dostrzeżemy niepokojące objawy. Naszą uwagę powinny wzbudzić między innymi nadmierne łzawienie oczu, wszelkie wycieki z dróg rodnych i odbytu i wszelkie nagłe zmiany w zachowaniu.

Troska o zdrowie małego kociaka, odpowiednie żywienie i okazywanie mu miłości będzie procentować w przyszłości. Sprawi, że towarzystwo czworonożnego przyjaciela będzie dostarczało nam radości każdego dnia. Być może nawet przez dwadzieścia kolejnych lat.

Tekst: Jacek P. Narożniak
Zdjęcia: Fotolia.com