Koty powszechnie uznawane są za skryte zwierzęta. Nie zawsze więc rozszyfrowanie ich emocji jest łatwe. Jeśli jednak dobrze wsłuchasz się w odgłosy wydawane przez swojego kota, możesz dowiedzieć się bardzo wiele o jego nastroju i aktualnym samopoczuciu. Koci repertuar wokalny nie ogranicza się jedynie do miauczenia i mruczenia, lecz składa się z wielu różnorodnych dźwięków. Dzięki temu koty potrafią przekazać złożone komunikaty za pomocą swojej wokalizacji. Chcesz lepiej komunikować się ze swoim pupilem? Sprawdź, co oznaczają odgłosy kota.

Co oznaczają odgłosy kota?

Smutne miauknięcie, głębokie mruczenie i syczenie pełne nerwowości – w kocim języku każdy dźwięk ma swoje znaczenie. Komunikacja dźwiękowa stanowi uzupełnienie dla sygnałów mowy ciała kota. Dzięki niej mruczki mogą w jasny i szybki sposób porozumiewać się z innymi – zarówno ludźmi, jak i psami i kotami. Wokalizacja jest bardzo przydatna, zwłaszcza gdy adresat komunikatu pozostaje niedostępny fizycznie dla mruczka (np. znajduje się za drzwiami). Pozwala też komunikować się na znacznie większą odległość niż mowa ciała. Warto wiedzieć, że koty potrafią wydawać z siebie także odgłosy z zakresu dźwięków niesłyszalnych przez ludzkie ucho. Słuch człowieka odbiera dźwięki do częstotliwości 20 kHz, kota zaś aż do 65 kHz.

Poszczególne dźwięki, które wydają koty, najczęściej są prostym wyrazem emocji – zdenerwowania, zniecierpliwienia, smutku, radości czy strachu. Koty wykorzystują różnorodne odgłosy również po to, by poinformować innych o swoich potrzebach. Taka forma komunikacji występuje choćby między kocimi matkami i kociętami. Dodatkowo futrzaki poprzez wydawane przez nie odgłosy wyrażają swoje uczucia. Niektóre z ich odgłosów stanowią więc odpowiedniki ludzkich czułych słówek. Koty mogą ponadto używać swoich wokalizacji w sposób intencjonalny do komunikacji z człowiekiem. Szybko uczą się, jakie odgłosy wywołują u ludzi pożądane reakcje. Dzięki temu są w stanie uzyskać od swoich opiekunów, to czego potrzebują.

Witaminy i odżywki dla kota

Nie wszystkie wydawane przez kota odgłosy skierowane są jednak do ludzi lub innych kotów. Niektóre z nich mogą być formą autokomunikacji – zwierzak próbuje za ich pomocą się uspokoić lub poprawić sobie nastrój.

Warto pamiętać, że kocia gadatliwość jest cechą indywidualną. Wpływ na nią mają cechy osobnicze i doświadczenia wyniesione z życia zwierząt. W świecie kotów, podobnie jak w świecie ludzi, spotkać można więc zarówno prawdziwe gaduły, jak i typowe milczki. Do najbardziej gadatliwych ras należą m.in. koty bengalskie, koty syjamskie, koty jawajskie, koty orientalne. Co więcej, koty używają znacznie częściej odgłosów, jeśli widzą, że przyciąga to uwagę ludzi lub wtedy, gdy subtelniejsze sygnały niewerbalne są ignorowane czy błędnie odczytywane. Z tego powodu nawet cichy futrzak może z czasem przerodzić się w gadułę.

Dlaczego kot miauczy?

Miauczenie to bez wątpienia najbardziej charakterystyczny koci odgłos. Wbrew pozorom nie jest to jednak dźwięk jednorodny. Wyróżnić można całe spektrum kocich miauknięć, różniących się barwą, rytmem, długością, wysokością. Koty mogą też łączyć miauczenie z innymi odgłosami, np. świergotaniem czy warczeniem – dzięki czemu zyskuje ono wyjątkowe znacznie. Dodatkowo miauczenie u kota może przechodzić w zawodzenie. 

Miauczenie jest dźwiękiem kierowanym przez koty prawie wyłącznie do ludzi. W interakcjach między futrzakami pojawia się ono niezmiernie rzadko. Miauczą głównie kocięta, by skomunikować się z matką lub rodzeństwem. Gdy jednak młode zwierzaki dorastają, rezygnują z takiej formy porozumiewania się z innymi zwierzakami.

Co oznacza miauczenie kota? Dźwięk ten w zależności od sytuacji może mieć różnorakie znaczenie. Najczęściej w ten sposób koty próbują zwrócić na siebie uwagę. Miauczenie kota może oznaczać przyjazne pozdrowienie, subtelną prośbę, ale również skargę, rozpaczliwe wołanie o pomoc lub żądanie. Często odgłos ten stanowi ważny element codziennych rytuałów, czyniących codzienne interakcje kota z opiekunem bardziej przewidywalnymi. Koty miaucząc, mówią też opiekunom o swoich konkretnych potrzebach. W taki sposób informują, że są głodne lub chcą wyjść na zewnątrz.

Mruczki potrafią również modyfikować tonację, intensywność i głośność swojego miauczenia w zależności od sytuacji. Miauczenie kota może mieć więc zarówno radosny, jak i smutny wydźwięk. Jeśli jest niskie i krótkie, na ogół wyraża niezadowolenie lub niepokój. Tak miauczą koty zestresowane, np. w czasie podróży samochodem czy wizyty w gabinecie weterynaryjnym. Utrzymane w wysokiej tonacji i rytmiczne „miau” częściej sygnalizuje zadowolenie lub pozdrowienie. Z kolei głośne miauczenie świadczy na ogół o silnej motywacji zwierzaka do osiągnięcia upragnionego celu. Częstotliwość miauczenia kota wzrasta na skutek wzmacniania tego zachowania przez opiekuna. By oduczyć kota miauczenia wymuszającego uwagę, najlepiej więc po prostu ignorować takie zachowanie.

Miauczenie u kotów może mieć również charakter stereotypowy. Jeśli jest uporczywie powtarzane, bez żadnego wyraźnego powodu, niejednokrotnie jest oznaką zmian neurodegeneracyjnych w mózgu związanych z procesami starzenia. Intensywne miauczenie, które pojawiło się nagle, bywa także pierwszym wyraźnym sygnałem bólu lub problemów zdrowotnych, dlatego wymaga konsultacji z lekarzem.

Mruczenie – najmilszy odgłos kota

Mruczenie to wyjątkowy odgłos w kociej mowie, który potrafi rozczulić każdego opiekuna. Ten specyficzny dźwięk wydawany jest przy zamkniętym pyszczku, na skutek skurczów mięśni krtani. Kocie mruczenie ma niską częstotliwość (25-150 Hz) i wydawane jest w sposób ciągły – zarówno przy wdechu, jak i wydechu. Ze względu na subtelność tego sygnału, wykorzystywany jest on tylko podczas bezpośrednich i bliskich interakcji.

Choć mruczenie najczęściej odczytywane jest jako przejaw zadowolenia, jego znaczenie jest dużo bardziej skomplikowane. Odgłos ten wywodzi się z wczesnego kocięctwa. Kocięta zaczynają mruczeć już w 2. dniu życia – chcąc skłonić swoją matkę do pozostania w bezruchu podczas karmienia. Z kolei kocica używa tego sygnału, by przywitać się ze swoimi maluchami po powrocie z łowów lub je uspokoić i przywołać do porządku. Mruczenie ma ponadto charakter więziotwórczy – cementuje relacje społeczne. Również dorosłe koty mruczą podczas kontaktów z zaprzyjaźnionymi osobnikami.

Co chce Ci powiedzieć twój pupil, gdy mruczy? Prawdopodobnie jest to kocia prośba o pozostanie w pobliżu lub próba przedłużenia komfortowej sytuacji. Mruczenia można interpretować również jako zaproszenie do głaskania i czułych pieszczot. Być może futrzaki stosują je też celowo – w podobny sposób jak miauczenie, by uzyskać to, czego pragną (np. pyszne jedzenie). Według innej koncepcji mruczenie jest po prostu elementem oczekiwania na nadchodzącą przyjemność.

Warto jednak pamiętać, że najmilszy koci dźwięk nie zawsze wiąże się z pozytywnymi emocjami. Koty mruczą także wtedy, gdy czują się niepewnie oraz podczas choroby, a nawet przed śmiercią. Podczas mruczenia wydzielane są endorfiny, które poprawiają koci nastrój. Prawdopodobnie mruczenie jest więc dla zwierzaków formą autoterapii – uspokaja, redukuje strach i ból oraz zwiększa pewność siebie.

Syczenie – koci dźwięk ostrzegawczy

Syczenie to podstawowy koci odgłos grożący. Wywołać może go strach, złość lub zniecierpliwienie. Futrzaki syczą, gdy czują się zagrożone. W ten sposób starają się odstraszyć potencjalnego wroga i zwiększyć do niego dystans. Syczenie pojawia się głównie podczas kontaktów między kotami. Koty syczą jednak również wtedy, gdy czują się przytłoczone, skrępowane przez człowieka lub stykają się z niepokojącymi i nieznanymi bodźcami. Często tego typu zachowanie kota można więc zaobserwować podczas długiego głaskania, zabiegów pielęgnacyjnych lub weterynaryjnych czy w przypadku nadepnięcia mruczkowi na ogon.

Kocie syczenie zazwyczaj występuje z dodatkowymi sygnałami niewerbalnymi wyrażającymi strach lub złość, tj. cofnięcie uszu, wygięcie grzbietu, nastroszenie sierści, rozszerzenie źrenic. W chwilach silnego bólu lub ekstremalnego strachu kot może także parskać, wyć lub piszczeć.

Warczenie u kota – oznaka złości

Warczenie zwykle skierowane jest do innych kotów. Jest ono sygnałem narastającej złości, zdenerwowania, zniecierpliwienia i dużego pobudzenia emocjonalnego. Odgłos ten ma specyficzny gardłowy i głęboki charakter. Z reguły brzmi dużo groźniej niż syk. Nie należy go zatem lekceważyć.

Często dorosłe koty wydają dźwięki przypominające warczenie podczas walk o terytorium lub cenne zasoby. Warkot zwykle stanowi ostateczne ostrzeżenie wysyłane przez kota i świadczy o gotowości do ataku. Jeśli więc zostanie zignorowany, zwierzak prawdopodobnie rozpocznie fizyczną konfrontację. Warczeniu – podobnie jak syczeniu – mogą towarzyszyć zmiany w mimice i postawie ciała.

Ćwierkanie – miłosny dźwięk kotów

Koty posiadają w swoim repertuarze także specyficzne miłosne odgłosy. Kocie ćwierkanie i gruchanie ma czuły wydźwięk i może przypominać mruczenie z zamkniętym pyszczkiem lub zachrypnięte miauczenie. Gruchające koty często przybierają charakterystyczną pozę – wyginają grzbiet w sposób odwrotny niż w przypadku pozycji defensywnej.

Ćwierkanie jest typowym dźwiękiem powitalnym. Najczęściej stanowi zaproszenie do bliższego kontaktu. Towarzyszy powitaniom kota z ukochanym opiekunem oraz kociej mamy z kociętami. Kocie trele są również elementem zalotów. Gruchają do siebie kotki w rui i kocury w czasie swoich miłosnych rozmów.

Poszczekiwanie – tajemniczy koci odgłos

Poszczekiwanie u kota należy do najbardziej zagadkowych kocich dźwięków. Najczęściej futrzaki poszczekują, gdy widzą potencjalną zdobycz, która w danym momencie pozostaje nieosiągalna. Koty wydają ten dźwięk np. w czasie obserwacji ptaków przez okno. Usłyszeć można wtedy krótkie, niespokojne kłapanie pyszczkiem, połączone z drganiem górnej wargi.

Kocie poszczekiwanie zwykle uznawane jest za objaw silnej ekscytacji związanej z polowaniem. Jego dokładnego znaczenia nie udało się jednak do końca rozszyfrować. Niektórzy doszukują się w nim ćwiczenia śmiertelnych ukąszeń zadawanych ofierze i uznają za próbę realnego ataku. Inni uważają, że wyraża ono raczej kocią nadzieję na udane łowy. Poszczekiwanie bywa ponadto tłumaczone jako wyraz frustracji spowodowanej tym, że kot nie może sięgnąć po wypatrzoną zdobycz.