Tylko nieliczne akwaria mogą funkcjonować bez sprawnie działającego filtra, który oczyszcza wodę z produktów przemiany materii i zanieczyszczeń fizycznych. Akwarium jest zbyt małym zbiornikiem, by mogło oczyszczać się samoistnie. Bez sprawnego filtra stężenie szkodliwych związków szybko stałoby się niebezpiecznie wysokie.

Na rynku dostępnych jest wiele modeli filtrów do akwarium, tak więc znalezienie odpowiedniego do naszego zbiornika nie powinno być problemem. Możemy przede wszystkim wybierać między dwoma podstawowymi rodzajami: filtrami zewnętrznymi lub wewnętrznymi.

Filtry do akwarium wewnętrzne

Instalowane są wewnątrz akwarium, przez co zajmują w nim miejsce, które można by zagospodarować w inny, lepszy sposób.

Ich dodatkową wadą jest ograniczona wielkość, a przez to wydajność. Ponadto „psują” wygląd wnętrza zbiornika, trzeba je maskować elementami dekoracji. Choć oczywiście to kwestia poczucia estetyki.

W sklepach zoologicznych możemy dostać kilka rodzai filtrów wewnętrznych.

Filtry gąbkowe

Jedynym materiałem filtracyjnym jest tu gąbka, a najprostsze filtry tego typu to po prostu gąbka założona na pompkę wodną. Nieco bardziej nowoczesne modele mają obudowę z tworzywa osłaniającą gąbkowy wkład.

Najbardziej popularne są filtry, które mają dodatkową funkcję napowietrzania wody, w postaci rurki zasysającej powietrze z nad powierzchni wody.

Filtry wewnętrzne gąbkowe najlepiej sprawdzają się w przypadku akwariów małych i średnich, choć oczywiście można je stosować także w dużych zbiornikach. Mają jednak mniejszą wydajność od filtrów, o których powiemy w następnej kolejności.

Filtry wielokomorowe

Mają postać większych lub mniejszych pudełek z tworzywa. Wewnątrz znajdują się komory na materiały filtracyjne i pompa wymuszająca przepływ wody.

Ich niewątpliwą zaletą jest możliwość zastosowania kilku rodzajów materiałów filtracyjnych i duża wydajność, zaś niewątpliwą wadą to, że zajmują sporo miejsca w akwarium.

Filtry wewnętrzne tego typu przeznaczone są przede wszystkim do akwariów średnich i dużych.

Filtry do akwarium zewnętrzne

Jak łatwo się domyślić znajdują się na zewnątrz akwarium. Ich niewątpliwą zaletą jest to, że nie zabierają miejsca wewnątrz akwarium.

Umieszczenie filtra poza zbiornikiem pozwala na powiększenie filtra i tym samym na znaczne zwiększenie jego wydajności, dzięki możliwości zastosowania wielu różnych wkładów filtracyjnych i zwiększeniu ich objętości.

Wśród filtrów wewnętrznych możemy wyróżnić dwa rodzaje:

Filtry kaskadowe

Ich nazwa wzięła się zapewne stąd, że odfiltrowana woda wlewa się do akwarium kaskadą. Zawiesza się je na krawędzi zbiornika, co w pewien sposób ogranicza ich wielkość.

Mają mniejszą pojemność niż filtry kubełkowe, które omówimy w dalszej kolejności, jednak i w ich przypadku istnieje możliwość zastosowania kilku rodzai materiałów filtracyjnych. A spadająca woda zapobiega tworzeniu się bakteryjnego kożucha i sprzyja wymianie gazowej.

Filtry kaskadowe najlepiej nadają się do akwariów małych i średnich.

Mają mniejszą pojemność niż filtry kubełkowe, ale i w nich istnieje możliwość zastosowania kilku rodzajów wkładów filtracyjnych.

Filtry kubełkowe

Nazwa oddaje ich kształt, rzeczywiście wyglądają jak kubełki z przykrywkami. Wewnątrz znajduje się kilka komór na materiały filtracyjne oraz silnik z wirnikiem wymuszającym przepływ wody. Do pokrywy przykręcone są dwa gumowe węże: odprowadzający i doprowadzający wodę.

Są bardzo wydajne. Dzięki dużej pojemności możliwe jest zastosowanie różnorodnych materiałów filtracyjnych, co gwarantuje dokładne oczyszczanie wody, biologiczne i mechaniczne. Znajdzie się także miejsce na dodatkowe wkłady, które wzbogacają wodę o cenne substancje lub zmieniają jej twardość i odczyn.

Filtry tego typu sprawdzają się doskonale, zwłaszcza w przypadku akwariów dużych i bardzo dużych.

Filtry pod żwirowe

Nazwa jest trochę myląca, ponieważ sugeruje, że cały filtr schowany jest w podłożu, a tak nie jest. Na dnie akwarium, pod warstwami podłoża, ukryta jest tylko specjalna siatka ze sztywnego tworzywa, pod którą znajduje się przestrzeń wypełniona wodą. Całość połączona jest systemem rurek z pompką i komorą filtracyjną, która może znajdować się zarówno wewnątrz akwarium, jak i na zewnątrz. Zatem, w zależności od modelu, możemy zaliczyć je do obydwu omówionych wyżej rodzai filtrów.

W filtrach pod żwirowych woda zasysana jest od spodu, przez warstwę podłoża, które jest dzięki temu oczyszczane i natleniane. Filtry te mogą być bardzo wydajne i można je stosować we wszystkich akwariach. Ponadto nie zajmują miejsca w akwarium. Jedyny problem pojawia się wówczas, gdy zapcha się część denna – wyczyszczenie jej wymaga usunięcia z akwarium wszystkiego. Całe szczęście, że są to rzadkie przypadki. Ponadto, przy ich stosowaniu, podłożem w akwarium nie może nuć drobny żwirek. Granulacja żwiru musi być na tyle duża, by jego ziarna nie wpadały przez oczka siatki i nie zapychały jej.

Tekst: Jacek P. Narożniak
Zdjęcie: Fotolia.com