Ogon kota pełni wiele istotnych funkcji. Mruczek wykorzystuje go między innymi do porozumiewania się z innymi kotami oraz wyrażania swoich emocji, takich jak gniew czy strach. Co mówi koci ogon, gdy jest podniesiony albo owinięty wokół ciała? Poznaj sekrety kociego ogona i dowiedz się, jak dzięki niemu rozpoznać nastrój swojego pupila!

Domowe czworonogi komunikacją się za pomocą dźwięków, zapachów, postawy oraz gestów. Mowa ciała może być przekaźnikiem wielu istotnych informacji, takich jak nastrój zwierzęcia, jego nastawienie czy zamiary. Na pierwszy rzut oka mogłoby się wydawać, że koty nie są pod tym względem tak ekspresyjne, jak psy. Jednak uważna obserwacja zachowania mruczka, a przede wszystkim ruchów jego ogona pozwala na lepsze zrozumienie jego zachowań. Co mówi ogon kota i jak wykorzystać go do komunikacji ze swoim zwierzakiem?

Do czego służy i jaką funkcję spełnia koci ogon?

Mogłoby się wydawać, że długa, puszysta kita mruczka to przede wszystkim ozdoba. Zwłaszcza w przypadku ras, takich jak pers, Maine Coon czy norweski kot leśny. A jednak ogon kota pełni wiele innych i dużo ważniejszych funkcji. Jakich?

Zachowanie równowagi

Najważniejszym zadaniem kociego ogona jest zapewnianie zwierzakowi równowagi. Kiedy wspina się, skacze albo porusza po wąskich powierzchniach, ogon pozwala mu stabilizować ułożenie ciała i utrzymać równowagę. Oczywiście ogromną rolę odgrywa tu także błędnik w uchu środkowym, jednak ogon niczym tyczka w rękach linoskoczka pomaga lepiej zbalansować kocie ciało.

Większy zakres ruchów

Dzięki precyzyjnym ruchom ogona kot może pewnie poruszać się po płotach i drzewach, a nawet skutecznie polować na nich na drobną zwierzynę. Z kolei dzikie koty, polujące na otwartym terenie wykorzystują ogon podczas gwałtownych skrętów. Doskonałym przykładem jest gepard, który w biegu nie musi zwalniać, by ostro skręcić w pogoni za ofiarą.

Ogon to także jedno z kluczowych narzędzi, pozwalających mruczkowi spadać na przysłowiowe cztery łapy. Jego ruchy pomagają kotu zwinnie okręcić ciało podczas upadku i skierować je tak, by spaść na łapy.

Pomocniczy zmysł dotyku

Ogon nie jest tak wrażliwy jak kocie wibrysy, ale i na jego powierzchni znajduje się wiele czułych zakończeń nerwowych. Dzięki nim kot może dokładniej zbadać otoczenie oraz otaczające go przedmioty. To właśnie dlatego większość kotów nie przepada za dotykaniem ich ogona. Nadmiar bodźców, jakie docierają do zwierzaka w takiej sytuacji, wywołuje irytację, a często również agresję.

Drapaki dla kota

Mowa ciała, czyli co chce Ci powiedzieć Twój kot?

Czy zdarzyło się, by Twój kot łaskawie nadstawił pyszczek do drapania tylko po to, by już po chwili ni stąd, ni zowąd wściekle zaatakować Twoją dłoń pazurami? Taki scenariusz znany jest chyba każdemu kociarzowi. Tylko czy zmiany w nastawieniu zwierzęcia faktycznie nie dało się przewidzieć?

Okazuje się, że koty podobnie jak wiele innych zwierząt próbują komunikować się z ludźmi za pomocą gestów i postawy. A kluczem do zrozumienia kociej mowy ciała jest obserwacja ruchów jego ogona. Koci ogon pełni bowiem kluczową funkcję w repertuarze subtelnych sygnałów i komunikatów. Istotne są też inne elementy, takie jak ustawienie uszu czy ogólna pozycja ciała, jednak to właśnie ogon wysyła najwięcej informacji o zamiarach czy nastroju zwierzęcia.

Ułożenie ogona oraz jego ruchy mogą ostrzec nas przed „niespodziewanym” atakiem pupila. Rozpoznać, kiedy zwierzak ma dość pieszczot albo traci zainteresowanie interakcją. Obserwując ogon, możesz dowiedzieć się, jak czuje się Twój pupil, dostrzec objawy strachu, zdenerwowania albo bólu. Jak odczytać, co mówi koci ogon?

Uniesiony ogon kota. Jak interpretować postawę pupila?

Uniesiony ogon wyprostowany pionowo to jeden z najbardziej charakterystycznych komunikatów w kocim słowniku. Co ciekawe, jest to element komunikacji używany przede wszystkim pomiędzy kocicą a jej młodymi. Kocięta witające matkę w gnieździe albo przez nią nawoływane unoszą wysoko ogon, by zaznaczyć swą obecność i wyrazić zadowolenie na jej widok. Z kolei dzikie kocice unoszą swe ogony i poruszają nimi delikatnie, by zwrócić uwagę swego potomstwa i sprawić, by podążały za nią we właściwym kierunku. W ten sposób zachowują się między innymi lamparcice, których ogony wyposażone są w charakterystyczną białą sierść na spodzie.

Pozycja z ogonem uniesionym pionowo lub z lekko zagiętym końcem z czasem stała się także elementem komunikacji między gatunkowej. Taką postawę przybiera kot, który wita się ze swoim opiekunem. Jest ona oznaką przyjaznego nastawienia i dobrych intencji kota w stosunku do przybysza. Jeśli Twój futrzak wita Cię w ten sposób, gdy wracasz z pracy, to znaczy, że Twój widok sprawił mu radość. Teraz chce być przez Ciebie zauważony i być może poczęstowany jakimś kocim smakołykiem?

Co mówi ogon kota? Jak zrozumieć koci język ciała?

Kot za pomocą ogona może przekazywać wiele różnych sygnałów, komunikować swoje emocje, a nawet dawać do zrozumienia, że dokucza mu ból. Owijanie ogona wokół ciała, chowanie go pod brzuch oraz machanie ogonem to tylko niektóre spośród licznych elementów kociej mowy niewerbalnej. Co oznacza każdy z nich?

• Ogon opuszczony swobodnie – pozycja ta oznacza zwykle, że kot jest zrelaksowany i rozluźniony. Potwierdzą to wyprostowane uszy, luźno ułożone wzdłuż policzków wibrysy oraz powolne stąpanie na lekko ugiętych nogach. Wszystko to świadczy o tym, że zwierzę odczuwa spokój i ma pokojowe zamiary. Jeżeli jednak ogon opuszczony jest nisko, mięśnie ciała są napięte, a nogi całkiem wyprostowane można sądzić, że zwierzak czuje się zagrożony i z pewnością zaatakuje, jeśli zostanie przyparty do muru;
• Uniesiona i lekko wygięta końcówka ogona – wyprostowany ku górze ogon z zagiętym końcem wyraża ciekawość, podniecenie lub zainteresowanie. Być może futrzaka zainteresował jakiś dźwięk lub nagły ruch za oknem? A może wyczuł zapach przekąski dobiegający z kuchni? Mały znak zapytania na końcu ogona świadczy o tym, że futrzak chętnie przyjrzy się temu bliżej;
• Ogon owinięty wokół ciała – koty często owijają ogon wokół swego ciała, kiedy siedzą albo leżą. Jeśli mięśnie nie są napięte, a mimika pyszczka nie wyraża strachu czy zdenerwowania, to taka pozycja świadczy o tym, że zwierzę je spokojne i zrelaksowane. A jednak ogon owinięty wokół ciała kota może wyrażać także negatywne emocje, takie jak strach. Skulona pozycja oznacza, że futrzak chce wydawać się mniejszy. Może kłaść po sobie uszy i mieć szeroko otwarte oczy. Jeśli zauważysz podobne zachowane u swego podopiecznego, zachowaj ostrożność. Najlepiej zostawić kota w spokoju. Jeśli kot bardzo się czegoś boi, może zaatakować;
• Ogon owinięty wokół łap – pozycja siedząca z ogonem oplatającym łapy może być oznaką spokoju i przyjaznego nastawienia wobec opiekuna czy też innego zwierzęcia. Pyszczek kota powinien być rozluźniony, oczy otwarte lub lekko zmrużone. Jeśli kot siedzi w takiej pozycji, ale jego ciało jest napięte a oczy szeroko otwarte, to znaczy, że zachowuje czujność i uważnie śledzi otoczenie;
• Ogon schowany pod brzuchem – w tym przypadku kot mógł się czegoś przestraszyć. Ogon schowany pod brzuch i ciasno przyklejony do ciała wyraża strach, lęk i niepewność. Kot może się też kulić, uginać łapy i całym ciałem przywierać do podłoża. Próbuje sprawiać wrażenie mniejszego i chce by zostawić go w spokoju. Ogon schowany pomiędzy tylnymi łapami może oznaczać również gotowość do ataku. Kot w takiej pozycji będzie miał odsłonięte zęby, uszy wygięte w tył i grzbiet wygięty w łuk;
• Ogon przylegający ściśle do ciała – to także jeden z elementów kociej pozycji bólowej. Jeśli towarzyszy mu wygięcie grzbietu w łuk, napięcie mięśni, opuszczenie głowy oraz chowanie łap pod tułowiem, można przypuszczać, że zwierzę bardzo cierpi. W takiej sytuacji należy niezwłocznie zabrać kota do weterynarza;
• Machanie ogonem – kiedy kot macha ogonem na boki, to znaczy, że sam nie jest pewien, co właściwie czuje w danej sytuacji. Jest niezdecydowany, być może lekko poirytowany, ale też zaciekawiony. Z jednej strony wołałby uciec i schować się, ale z drugiej ciekawość pcha do zbadania nieznanego mu obiektu albo dźwięku. Energiczne machanie i uderzanie ogonem może świadczyć także o złości i gotowości do walki. Potwierdzi to charakterystyczny grymas pyska z odsłoniętymi zębami i uszy skierowane do tyłu;
• Ogon wygięty w łuk nad grzbietem – jeśli sierść kota jest nastroszona a ogon wyprężony i wywinięty w łuk nad grzbietem to sygnał, że zwierzę czuje się zagrożone i z pewnością zaatakuje, jeśli zostanie sprowokowane. To pozycja agresji defensywnej, którą kot wykorzystuje do odstraszenia przeciwnika. Kot może przy tym syczeć, głośno miauczeć albo prychać;
• Ogon wywinięty w kształt odwróconej litery „U” – w ten sposób kot chce dać Ci do zrozumienia, że ma ochotę na zabawę i harce. Pozycję tę często obserwuje się u kociąt, ale nie jest całkiem obca i starszym osobnikom.

Jak wyczytać prawdę z ruchów ogona? Język ciała kota w pigułce

Czy można rozpoznać koci nastrój po ruchach i ułożeniu ogona? Jak najbardziej! Wprawne oko doświadczonego opiekuna z pewnością wychwyci subtelne zmiany w jego pozycji. Z ruchów kociego ogona oraz innych towarzyszących im gestów możesz wyczytać, czy kot jest spokojny, zadowolony, przestraszony czy zdenerwowany. Warto zwracać uwagę na niuanse, takie jak ustawienie uszu czy wielkość źrenic. Znajomość "języka" poszczególnych części kociego ciała pozwoli Ci lepiej zrozumieć swojego czworonożnego przyjaciela i znacznie ułatwi komunikację na linii człowiek kot.