Cieczka to wyjątkowo trudny czas, zarówno dla samej suczki, jak i dla jej opiekuna. Zwierzak staje się wtedy pobudzony, nerwowy i rozdrażniony, a jej nietypowe zachowanie odczuwają wszyscy domownicy. Do tego dochodzi jeszcze kwestia utrzymania czystości i higieny w domu. Jak sobie z nią poradzić? Ile trwa cieczka u psa i jak przebiega?

Pierwsza cieczka u psa. Czym jest cieczka i kiedy się pojawia?

Cieczka, czyli ruja to nic innego, jak sygnał, że Twoja podopieczna osiągnęła dojrzałość płciową i jest gotowa do rozrodu. Termin pojawienia się pierwszej cieczki suczki zależy od indywidualnych cech zwierzaka oraz wielu czynników zewnętrznych. Znaczenie ma nie tylko wielkość czworonoga i jego rasa, ale także tryb życia, dieta czy warunki bytowe.

Większość suk dostaje pierwszej cieczki między 6 a 12 miesiącem życia. Przedstawicielki ras małych i miniaturowych mają cieczkę najwcześniej, z kolei u suk dużych ras może ona pojawić się nawet dopiero w 20-24 miesiącu życia. Przyjmuje się zatem, że brak cieczki u suki, która skończyła 2 lata, jest oznaką patologii, na przykład różnego rodzaju schorzeń czy innych przypadłości zdrowotnych, wymagających konsultacji z lekarzem weterynarii.

Ile trwa cieczka u psa i jak często występuje?

Cieczka u psa trwa około 21 dni, czyli 3-4 tygodnie i pojawia się regularnie co 6-7 miesięcy. W przypadku ras dużych i olbrzymich cieczki mogą występować nieco rzadziej, mniej więcej raz do roku.

Warto pamiętać, że jeśli okres rui u Twojej suki przedłuża się albo występuje zbyt rzadko, to warto skonsultować sprawę z weterynarzem. Być może masz do czynienia ze zjawiskiem zwanym cichą rują, czyli cieczką, podczas której nie występują żadne charakterystyczne objawy zewnętrzne. Ustalenie tej kwestii jest bardzo istotne, ponieważ mimo braku krwawienia podczas cichej rui może dojść do zapłodnienia. Dlatego należy zachowywać wtedy taką samą czujność i ostrożność, jak podczas rui ze wszystkimi jej objawami.

Objawy cieczki u psa. Jak zachowuje się suka w czasie cieczki?

Objawy rui u psa są powiązane z kolejnymi fazami cieczki. Najbardziej widoczne zmiany w zachowaniu i wyglądzie suczki zachodzą podczas fazy pierwszej – proestrus. Jest to tak zwana faza przedrujowa, trwająca około 7-10 dni. W tym czasie można zaobserwować widoczny obrzęk sromu oraz ciemną, krwistą wydzielinę wydobywającą się z pochwy. Samica staje się apatyczna i traci apetyt, często staje się też rozdrażniona i nieco nadpobudliwa.

W pierwszej fazie cieczki suczka bardzo często oddaje mocz i wylizuje krocze. Mocz jest nośnikiem feromonów informujących samca o gotowości suczki do rozrodu. Mimo to w tym okresie samica nie dopuszcza jeszcze do siebie samców i bywa wobec nich agresywna.

Witaminy i odżywki dla psów

Jak przebiega cieczka u suki?

Cykl płciowy u psa dzieli się zasadniczo na cztery etapy, regulowane przez odpowiednie hormony płciowe.

1.    Faza pierwsza – proestrus, czyli okres przedrujowy

Jak już wspomniano, etap ten wiąże się z widocznymi zmianami w wyglądzie i zachowaniu suki. Pojawia się krwawienie z dróg rodnych, a okolice sromu są obrzęknięte i przekrwione. Dzieje się tak za sprawą dojrzewających pęcherzyków Graafa oraz macicy przygotowującej się na przyjęcie zapłodnionych jajeczek.

Faza wstępna cieczki trwa zazwyczaj 7 dni od momentu pierwszego krwawienia. W tym czasie suczka może być rozdrażniona i nieposłuszna. Wiele samic staje się nadmiernie aktywna, ale mogą zdarzyć się także epizody apatii i osłabienia. Okres przedrujowy wpływa także na apetyt – suczka może jeść mniej, ale za to odczuwać większe pragnienie. Na tym etapie zwierzak zaczyna też rozsiewać silny zapach feromonów, wabiących wszystkich samców z okolicy. Na kopulację jest jednak jeszcze za wcześnie. Suczka nie dopuszcza do siebie samców i zachowuje się wobec nich agresywnie.

2.    Faza druga – estus, czyli ruja właściwa

Ruja właściwa, czyli zasadnicza faza cieczki trwa około 9 dni, podczas których dochodzi do owulacji. Na tym etapie cyklu płciowego macica jest już gotowa na przyjęcie zarodka, a suczka zdolna do rozrodu. Zwierzak wciąż może plamić, ale wydzielina z pochwy jest rzadsza, a jej barwa zmienia się na bladoróżową, a następie na mleczną. Psy w fazie rui estrus są bardziej pobudzone, częściej domagają się pieszczot, mogą też wyginać grzbiet w charakterystyczny sposób, odchylając ogon. Postawa ta wyraża otwartość wobec samców.

3.    Faza trzecia – diestrus, czyli okres porujowy

Na tym etapie cieczki organizm psa przygotowuje się do podtrzymania ciąży, o ile doszło do zapłodnienia. Następuje intensywna produkcja progesteronu oraz ciałek żółtych, których zadaniem jest wspieranie rozwoju płodu. Obrzęk sromu stopniowo zanika, jednak wydzielina może znów przybrać nieco ciemniejszą barwę. Faza ta trwa około 5 dni.

4.    Faza czwarta - anestrus, czyli okres bezrujowy

Anestrus, czyli okres bezrujowy, czyli trwający pomiędzy kolejnymi cieczkami. W tym czasie poziom hormonów w organizmie zwierzaka utrzymuje się na stałym, stabilnym poziomie, a zapłodnienie nie jest możliwe.

Jak dbać o sukę podczas cieczki?

Pierwsza ruja i menstruacja to ogromny stres dla suczki. Postaraj się okazać jej zrozumienie i delikatność, która w tym okresie będzie jej bardzo potrzebna. Przygotuj się na to, że w trakcie cieczki w domu pojawią się plamy krwistej wydzieliny z dróg rodnych. To zupełnie normalne, a suczka nie jest w stanie nic na to poradzić, więc nie ma sensu się na nią denerwować. To Ty jako opiekun zwierzaka odpowiadasz za utrzymanie higieny i czystości w otoczeniu Twojej suczki. Dobrym rozwiązaniem problemu mogą być specjalne majtki dla psa z wymiennymi wkładkami higienicznymi. Taka bielizna zapobiega plamieniu na dywany czy meble, trzeba jednak pamiętać, że suczka nie powinna nosić ich przez cały czas. Materiał zakrywający drogi rodne uniemożliwi zwierzakowi samodzielne utrzymanie higieny okolic sromu, co może skończyć się infekcją.

Podczas cieczki suka nie powinna biegać sama po podwórku ani chodzić luźno bez smyczy podczas spacerów. W płodnym okresie cieczki może dojść do zapłodnienia, a jeśli zwierzak nie jest przeznaczony do rozrodu, lepiej mieć na niego oko. Podczas spacerów nie spuszczaj jej ze smyczy i staraj się unikać konfrontacji z innymi czworonogami.

Brak pierwszej cieczki

Jak już wspomniano, cieczka u psa występuje mniej więcej 2 razy w ciągu roku. Pierwsza ruja powinna pojawić się w wieku 6-12 miesięcy w przypadku psów małych lub 12-24 miesięcy u większych suk. To właśnie na tym etapie życia samica powinna osiągnąć dojrzałość płciową. Jeżeli Twoja pupilka skończyła już 2 lata i wciąż nie dostała swojej pierwszej cieczki, warto zgłosić się z nią do weterynarza. Objawem patologii w rozwoju narządów rodnych mogą być także:

• nieregularne cieczki,
• nierówne odstępu między okresami cieczki,
• menstruacja, która trwa dłużej niż 21 dni.

W przypadku każdego z tych objawów należy zgłosić się do weterynarza i wykonać odpowiednie badania.

Sterylizacja, czyli jak uchronić suczkę przed zajściem w ciążę?

Najskuteczniejszym sposobem na zapobieganie niechcianej ciąży u psów jest zabieg sterylizacji. Po kastracji suczka staje się bezpłodna, co znaczy, że cieczki już się nie powiadają, a zwierzak nie krwawi. Warto dodać, że sterylizacja to zabieg korzystnie wpływający na stan zdrowia i psychikę czworonoga. Suka staje się po nim spokojniejsza, a ryzyko pojawienia się guzów czy innych zmian nowotworowych znacznie się zmniejsza. Jeśli zatem nie planujesz hodowli i nie chcesz rozmnażać swoich zwierzaków, sterylizacja może być najlepszym rozwiązaniem.