Krystalicznie czysta woda w akwarium to marzenie każdego akwarysty. Aby utrzymać zbiornik w nienagannym stanie, nie można nigdy zaniedbywać regularnych zabiegów pielęgnacyjnych. Zdarza się jednak, że mimo wysiłków woda zaczyna mętnieć. Zwykle jest to wyraźny sygnał, że równowaga zbiornika uległa zachwianiu. Jak przywrócić czystość akwarium? Co zrobić, by woda w zbiorniku zawsze była klarowna?

Co wpływa na czystość wody w akwarium?

Akwarium to złożony mikroekosystem wodny, którego poszczególne elementy powiązane są całą siecią zależności. W każdym zbiorniku ma miejsce wzajemne oddziaływanie na siebie roślin, ryb i mikroorganizmów. Ich prawidłowe funkcjonowanie w dużej mierze zależy od warunków środowiskowych. Oświetlenie, temperatura, natlenienie, filtracja, obecność poszczególnych związków chemicznych w wodzie – wszystkie te czynniki kształtują życie w akwarium. Gdy w akwarium panuje idealna harmonia między biocenozą i biotopem, zazwyczaj nie ma większych trudności z zachowaniem czystości wody. Wszelkie nagłe i gwałtowne zmiany w akwarium mogą jednak skutkować jej mętnieniem. Woda traci swoją klarowność pod wpływem zanieczyszczeń, które przez dłuższy czas w niej pozostają. Należą do nich odchody ryb, resztki pożywienia czy części roślin. Ich duże nagromadzanie w zbiorniku może świadczyć o przerybieniu, przekarmianiu ryb, zbyt słabej filtracji, niedostatku bakterii biorących udział w cyklu azotowym czy zbyt rzadkich podmianach wody.

Niekiedy woda w akwarium zaczyna przybierać charakterystyczny mleczny lub zielonkawy kolor. Na ogół wynika to z intensywnego rozwoju pierwotniaków lub jednokomórkowych glonów. Ich liczna obecność w akwarium ma najczęściej związek z nieprawidłową filtracją, niewłaściwym oczyszczaniem lub oświetlaniem zbiornika (poczytaj więcej o oświetleniu LED do akwarium KLIK). Często pojawiają się one również w niedojrzałych akwariach, w których nie zdążyła wytworzyć się jeszcze równowaga biologiczna. Wpływ na czystość wody może mieć też podłoże – zbyt drobne przy dużym ruchu wody łatwo ulega zruszeniu. Należy ponadto starannie dobierać i przygotowywać wszelkie dekoracje (np. kamienie, korzenie), by nie były one dodatkowym źródłem zanieczyszczeń.

Jak utrzymać czystą wodę w akwarium?

Kluczem do  tego, by woda w akwarium był czysta jest odpowiednia pielęgnacja. Codziennie należy upewnić się, czy wszystkie urządzenia działają poprawnie i skontrolować stan zdrowia ryb. Dzięki temu w razie jakichkolwiek nieprawidłowości będziemy mogli w porę zareagować – jeszcze zanim zaczną się problemy. Zaleca się, aby co dwa tygodnie wykonać w zbiorniku podmianę wody połączoną z odmulaniem dna i oczyszczaniem szyb. Przed spuszczeniem wody warto delikatnie poruszyć podłoże, by razem z wodą usunąć znajdujące się na dnie zanieczyszczenia. Za pomocą skrobaka », gąbki lub czyścika magnetycznego należy dokładnie zeskrobać z szyb glony i wszelkie zanieczyszczenia. Jednorazowo powinniśmy wymienić około 20-25% zawartości zbiornika. Pamiętajmy, że woda, którą chcemy wlać do akwarium, musi być uzdatniona i zbliżona pod względem parametrów do znajdującej się w zbiorniku.

Ważnym elementem pielęgnacji akwarium jest także czyszczenie wkładów filtracyjnych. Zabieg ten z reguły należy wykonywać raz w miesiącu. Aby nie zniszczyć pożytecznych bakterii zasiedlających filtr, wkłady powinniśmy płukać przy użyciu wody pobranej ze zbiornika. Co kilka tygodni warto dokładnie oczyścić elementy dekoracyjne (np. korzenie) i przyciąć rośliny. Jeśli chcemy, żeby woda w akwarium była czysta, nie powinniśmy przekarmiać ryb. Podawajmy im tylko małe porcje pokarmu, które są w stanie zjeść w ciągu kilku minut. W razie potrzeby pozostałości jedzenia dobrze też od razu usunąć, by nie zanieczyszczały zbiornika. Dbajmy również o nasze rośliny, dostarczając im odpowiednich substancji odżywczych.

Co zrobić, gdy woda w akwarium mętnieje?

Mętnienie wody w nowo założonym zbiorniku jest zjawiskiem całkowicie naturalnym. Pełna równowaga biologiczna w akwarium wytwarza się dopiero po około 6 tygodniach. Jeśli jesteśmy więc początkującymi akwarystami, zwykle nie musimy się martwić, że woda nie jest jeszcze do końca klarowna. W przypadku dojrzałego zbiornika trzeba natomiast poszukać czynnika, który spowodował zakwit czy zmętnienie wody. Zacznijmy zatem od zbadania wszystkich parametrów za pomocą testów. Jeśli w wodzie jest zbyt wysokie stężenie związków azotowych, konieczne może być zmniejszenie obsady zbiornika. Pomóc może także dodanie do akwarium preparatu zawierającego pożyteczne bakterie. Niekiedy warto rozważyć wymianę filtra na bardziej wydajny, wyposażony w dodatkowe komory na wkłady do filtracji biologicznej. Czasami trzeba też umieścić w filtrze gęste wkłady wychwytujące nawet najdrobniejsze cząsteczki.

Do zwalczania pierwotniaków i glonów w akwarium warto użyć specjalnych preparatów akwarystycznych. Zakwity wody możemy również zlikwidować, ograniczając przez kilka dni dopływ światła do akwarium. Sprzymierzeńcami w walce z glonami są konkurujące z nimi rośliny, dlatego zasadne może gęstsze obsadzenie zbiornika (dowiedz się, jak sadzić rośliny w akwarium KLIK). Warto postawić zwłaszcza na gatunki szybko rosnące, chłonące dużo składników pokarmowych. Błyskawiczne efekty w oczyszczaniu wody można osiągnąć dzięki specyfikom klarującym i usuwającym zmętnienia biologiczne oraz lampom UV. Nie zapominajmy jednak, że aby rozwiązać problem, konieczne jest przede wszystkim usunięcie jego przyczyny i przywrócenie w akwarium równowagi. Starajmy się więc utrzymywać stałe parametry wody i nie zaniedbujmy nigdy regularnego oczyszczania zbiornika.
Zdjęcie: © Vadim Gnidash — stock.adobe.com