Poranna pobudka, popołudniowa drzemka, a może wieczorne harce – mruczki potrafią doskonale rozplanować cały swój wolny czas. Wraz z porą dnia na ogół wyraźnie zmienia się zachowanie i aktywność futrzaków. Wiele kotów umie też precyzyjnie dostroić swój zegarek do schematu, według którego żyją ich opiekunowie. Wciąż prawdziwą zagadką pozostaje jednak to, w jaki sposób mruczki odmierzają upływające godziny. Czy koty rzeczywiście mają poczucie czasu?

Typowy koci plan dnia

Cykl kociej aktywności w warunkach naturalnych jest ściśle związany z dostępnością pokarmu. Mruczki żyją więc według schematu, który umożliwia im największy sukces łowiecki. Idealny czas polowania na gryzonie to świt i zmierzch. Wiele futrzaków jest też bardzo aktywnych niemal przez całą noc. Większość dnia mruczki poświęcają natomiast na odpoczynek – pozwala im to zregenerować siły po intensywnych i wyczerpujących łowach. Koty przesypiają około 12-16 godzin w ciągu doby. O tym, jak silnie naturalny wzorzec snu i aktywności oddziałuje na futrzaki, niejednokrotnie mogą przekonać się właściciele domowych pupili. Niektóre mruczki uparcie starają się organizować właścicielom poranne pobudki. Noc to z kolei według kotów idealna pora na zabawę lub posiłek. Wbrew pozorom nawyki futrzaków można zmodyfikować. Niektóre koty dość szybko dostosowują swoje poczynania do planu dnia opiekunów. Inne potrzebują do tego małej zachęty. A co robią mruczący pupile, kiedy akurat nie śpią? Blisko połowę swojego czasu przeznaczają na pielęgnację – pochłania ona nawet 4 godziny dziennie. Koty, zarówno przed drzemką, jak i po niej, starannie wylizują swoje futerko. Według obserwacji dr Jill Villarreal w budżecie czasu kotów niewychodzących, w trakcie nieobecności właścicieli, około 22% stanowią obserwacje otoczenia przez okno, 12% – kontakty z innymi zwierzętami domowymi, 8% –wspinaczki, a 5% – zabawy [1]. Nieco inaczej spędzają czas koty wychodzące – kilka razy w ciągu dnia patrolują one swoje terytorium, a resztę czasu wykorzystują na drzemki, obserwacje czy wspinaczki.

Zegar biologiczny u kotów

Koty, podobnie jak inne ssaki, dysponują wewnętrznym zegarem biologicznym, który steruje ich cyklem dobowym. Jego praca uzależniona jest od zmieniających się warunków środowiskowych. Nadrzędną rolę odgrywają w tym przypadku czynniki takie jak temperatura i sekwencje światła oraz ciemności. Wyznaczają one naturalny 24-godzinny schemat kociej aktywności. Prawidłowe działanie zegara gwarantuje melatonina. Warto jednak wiedzieć, że na rytm okołodobowy u futrzaków mogą mieć wpływ również posiłki czy kontakty społeczne. Stanowią one dla mruczków cenne wskazówki, co do pory dnia i pozwalają precyzyjnie rozplanować dobową aktywność.

Czy koty wiedzą, ile czasu upłynęło?

Choć mruczki bez wątpienia wyczuwają upływający czas, trudno przypuszczać, że ma to dla nich takie znaczenia, jak dla nas. Wydaje się, że koty raczej nie umiejscawiają poszczególnych wydarzeń z życia w czasie. Najprawdopodobniej dużo lepiej radzą sobie też z rozróżnianiem krótkich niż długich interwałów. Mruczki można nauczyć np. rozpoznawać cztero- i pięciosekundowe dźwięki oraz reagować na określone bodźce dopiero po upływie kilku sekund [2]. Badania pokazały, że niektóre futrzaki radzą sobie ponadto z odróżnianiem interwałów trwających 5 i 20 s, a także 5 i 10 lub 8 s [3]. Podobne obserwacje możemy przeprowadzić w domowym zaciszu. Wystarczy podawać pupilowi przysmaki w określonych odstępach czasu (poczytaj więcej o przysmakach dla kota KLIK). Większość zwierzaków jest w stanie nauczyć się, kiedy dostanie smakołyk. Gdy zbliża się ten moment, mruczki często prezentują typowe rytuały pokarmowe, które zawsze poprzedzają konsumpcję posiłku (np. ocieranie się o nogi opiekuna).

↓ SMAKOŁYKI DLA KOTA ↓

Rola rutyny w życiu kotów

Rutyna często bywa kluczem do kociego szczęścia. Mruczki zazwyczaj najlepiej czują się w przewidywalnym, stosunkowo niezmiennym otoczeniu. Aby nie wprowadzać niepotrzebnego zamętu w kocie życie, dobrze zatem ustalić stałe pory zabawy, pieszczot czy karmienia. Nie oznacza to jednak, że musimy narzucać futrzakowi cały schemat aktywności. Mruczek najprawdopodobniej będzie sam wiedział, co zrobić z wolnym czasem, jeśli umożliwimy mu działanie. Zabawki interaktywne (poczytaj więcej o zabawkach dla kota KLIK), drapaki », akcesoria do wspinaczki czy wypoczynku pozwolą kotu żyć zgodnie z własnym rytmem. Jeśli nie możemy natomiast zapewnić futrzakowi stałych pór interakcji, powinniśmy zadbać o wypracowanie odpowiednich rytuałów. Nasze zachowanie może być dla mruczka wspaniałą wskazówką, czy nadchodzi czas zabawy, czy raczej wypoczynku. Pamiętajmy – rytuały są dla kotów dużo ważniejsze niż dokładny zegar.

↓ ZABAWKI DLA KOTA ↓

Źródła:

1. https://latimesblogs.latimes.com/unleashed/2009/12/while-the-owner-is-away-the-cat-will-look-out-the-window-cat-cam-footage-offers-surprising-insights.html
2. J. Bradshaw, Zrozumieć kota, Wydawnictwo Czarna Owca, Warszawa 2014, s. 175.
3. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/970241

Zdjęcie: Fotolia.pl