Sklep online
Sklep online

Ptasie pióra

Pierwsze pióra rozwinęły się u przodków współczesnych ptaków – drapieżnych dinozaurów z grupy teropodów. Co ciekawe, początkowo wcale nie służyły do latania, ale stanowiły izolację termiczna, czyli chroniły ciało przed utratą ciepła.

Budowa ptasiego pióra

Podobnie jak włosy ssaków, pióra są wytworem naskórka.

Podstawę pióra stanowi wydłużona stosina. Odchodzą od niej liczne promienie, które łącząc się ze sobą przy pomocy mikroskopijnych haczyków, tworzą chorągiewkę.

Część pióra, pozbawiona chorągiewki, która schowana jest w skórze nosi nazwę dutki. Tak zbudowane są pióra konturowe, lotki i sterówki. Pióra puchowe nie mają haczyków, co sprawia, że brak w nich zwartych chorągiewek. Z kolei puch to pióra bez stosiny – promienie wyrastają więc prosto z dutki.

Rodzaje ptasich piór i ich rola

U ptaków możemy wyróżnić kilka rodzai piór, które różnią się wyglądem i wielkością, w zależności od funkcji, które pełnią.

Pióra puchowe i puch

Tak jak u pierwszych posiadaczy piór – dinozaurów, ptasie pióra chronią ciało ptaków przed utratą ciepła. Taką funkcję pełnią przede wszystkich puch i pióra puchowe. Dzięki swojej budowie, utrzymują wokół ciała warstwę ogrzanego powietrza. Pióra te tworzą wewnętrzną warstwę piór.

Pióra konturowe
Pióra konturowe, które nazywamy również pokrywowymi, stanowią zewnętrzną warstwę piór. Przede wszystkim zabezpieczają ciało przed deszczem lub śniegiem.

U wielu ptaków wodnych, takich jak kaczki, pióra te pokryte są dodatkowa warstwą specjalnej wydzieliny, wytwarzanej przez gruczoł kuprowy, która stanowi dodatkową, doskonałą ochronę przed wilgocią. Pióra pokrywowe mogą wszakże spełniać jeszcze i inne funkcje. Barwa piór i wzór może pomagać ptakom ukryć się w otoczeniu.

Jest to funkcja ochronna. Na przykład, dzięki takiemu ochronnemu ubarwieniu wysiadujące jaja samice stają się mniej widoczne na tle otaczającej gniazdo roślinności. Z kolei wiele samców w okresie godowym ma pióra w bardzo jaskrawych kolorach, które mają na celu zwabić samice i odstraszać inne samce.

Lotki
Są to duże i sztywne pióra, osadzone na krawędziach skrzydeł. To właśnie one tworzą powierzchnię nośną, czyli utrzymującą ptaka w powietrzu. Zatem dzięki tym piórom ptaki mogą latać.

Sterówki
Sterówki wyrastają na ogonie. Stanowią dodatkową powierzchnię nośną, ale przede wszystkim umożliwiają wykonywanie zwrotów w powietrzu. Stanowią zatem swoisty ster – stąd ich nazwa.

U wielu ptaków sterówki samców są ozdobą, służącą do imponowania samicom. W takich przypadkach są często duże i mocno wydłużone, a czasami bardzo kolorowe.

Pióra ozdobne
Jak łatwo się domyśleć, służą ku ozdobie. Często osadzone są na głowie i szyi, gdzie tworzą czuby i kryzy (na przykład u rajskich ptaków lub batalionów), na grzbiecie (u pawi) lub ogonie (u wdówki rajskiej).

Pióra te posiadają głównie samce, które przy ich pomocy wabią samice. Niektóre jednak tego typu ozdoby służą również do komunikację wewnątrzgatunkowej. Nimfy, na przykład, przy pomocy czubów, sygnalizują swój nastrój.

Skąd się bierze barwa ptasich piór

Piórach są kolorowe dzięki obecności specjalnych związków. Są to głownie dwa rodzaje barwników: melaniny i lipochromy. Pierwsze odpowiadają za występowanie kolorów brązowych, szarych i czarnych, drugie zaś kolory: żółte, czerwone.

U niektórych gatunków możemy spotkać jednak także inne, specyficzne dla nich barwniki. Ciekawe jest to, że barwniki gromadzą się w piórach tylko podczas ich wzrostu. Dojrzałe pióro jest martwe i nic już nie zmieni jego koloru. Dlatego pokarmy zawierające barwniki, które podaje się np. czerwonym kanarkom, należy stosować tylko w okresie pierzenia.

Kolor upierzenia u ptaków zależy jednak nie tylko od obecności w piórach barwników, ale również od ich wewnętrznej struktury i jest efektem załamywania i rozszczepiania się promieni słonecznych. W ten właśnie sposób powstaje np. niebieska barwa piór u papużek falistych.

Tekst: Jacek P. Narożniak
Zdjęcia: Fotolia.com

banerek-promocyjny-kakadu1

Jacek P. Narożniak
Absolwent Wydziału Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego. Autor kilkuset artykułów opublikowanych w serwisie Kakadu.pl. Behawiorysta oraz wielki miłośnik zwierząt. Od kilkunastu lat zajmuje się hodowlą kotów rosyjskich niebieskich. Specjalizuje się w pisaniu tekstów popularnonaukowych o zwierzętach, które zostały opublikowane w wielu czasopismach, takich jak Wiedza i Życie czy Charaktery oraz na licznych portalach internetowych.

Powiązane artykuły

Wakacje cenowe Last Minute. Nie pozwól, aby super okazje odleciały Ci sprzed nosa.

Zrób wyjątkowe zakupy w promocji Wakacje Cenowe Last Minute w dowolnym sklepie stacjonarnym Kakadu Zoo i dodatkowo wygraj  jeden z pięciu voucherów o wartości 2 000 złotych na wyjazd ze swoim...

Czytaj więcej
Czy papużka i kanarek mogą żyć w jednej klatce?

Wszystko zależy od charakterów i osobowości obu ptaków. Zdarza się, że kanarek i papuga zgodnie zamieszkują wspólną klatkę, jednak ze względu na różnice pomiędzy tymi gatunkami, zawsze lepiej będzie trzymać...

Czytaj więcej
Co zrobić, by kanarek śpiewał?

Kanarki śpiewające od wieków słyną ze swej niezwykłej muzykalności. Właśnie ze względu na tę niebywałą umiejętność chętnie wybieramy je na swych domowych towarzyszy. Konkursy ptasiej piękności to rozrywka nie dla...

Czytaj więcej
Co zrobić z kanarkiem, gdy musimy wyjechać na długo?

Dłuższe rozstanie z ukochanym zwierzakiem to dla wielu osób ostateczność. Wizja opuszczonego milusińskiego skutecznie nie pozwala cieszyć się z upragnionego wyjazdu. Najlepszym rozwiązaniem często wydaje się zabranie pierzastego ulubieńca w...

Czytaj więcej

Dodaj komentarz

Czytaj więcej.*


* pole wymagane

The reCAPTCHA verification period has expired. Please reload the page.

Zoologiczny sklep internetowy

Wszystko dla psów

Karmy dla psów suche oraz karmy mokre, a także liczne psie przysmaki - przeznaczone dla zwierząt w każdym wieku i różnych ras oraz z problemami zdrowotnymi. Wszystkie akcesoria potrzebne właścicielowi psa do jego pielęgnacji (takie jak szampony dla psów oraz obroża na pchły i kleszcze dla psa), a także w trakcie spaceru (szeroki wybór smyczy oraz obroży dla psów) czy podróży samochodem.
Wszystko dla kotów
Karmy dla kotów suche oraz karmy mokre dla kotów topowych producentów - zarówno dla kociąt, dorosłych mruczków oraz seniorów, także sterylizowanych, krótko i długowłosych. Szeroki wybór kocich przysmaków - kabanosy, przysmaki dentystyczne oraz odkłaczające. Żwirki, kuwety i transportery dla kota oraz akcesoria do pielęgnacji kota. W asortymencie sklepu znajdują się również liczne zabawki dla kota - piłki, wędki czy także myszki dla kota
Wszystko dla małych ssaków
Karmy dla gryzoni (w tym także karma dla królika, karma dla chomika oraz karma dla świnki morskiej), klatki dla gryzoni i ich wyposażenie. Także zabawki i ściółki dla gryzoni
Wszystko dla ptaków egzotycznych
Pokarmy dla ptaków, klatki i ich wyposażenie. Akcesoria, zabawki dla ptaków i ściółki.
ⓒ 2022 KAKADU. All rights reserved
crosschevron-downchevron-leftchevron-right linkedin facebook pinterest youtube rss twitter instagram facebook-blank rss-blank linkedin-blank pinterest youtube twitter instagram